II gimnazjum

Matematyka wokół nas 2

a) Aby skonstruować trójkąt równoboczny o boku 7 cm należy wykreślić odcinek długości 7 cm, ustawić rozwartość cyrkla także na 7 cm, następnie z obu końców odcinka poprowadzić łuki - miejsce przecięcia jest trzecim wierzchołkiem trójkąta.
Środek okręgu opisanego na trójkącie to miejsce przecięcia symetralnych boków trójkąta, natomiast środek okręgu wpisanego w trójkąt to miejsce przecięcia dwusiecznych jego kątów, jednak w trójkącie równobocznym symetralne boków pokrywają się z dwusiecznymi kątów. 
Konstruujemy symetralne i kreślimy okręgi: wpisany w trójkąt (o promieniu równym odległości miejsca przecięcia symetralnych od dowolnego boku) oraz opisany na trójkącie (o promieniu równym odległości miejsca przecięcia symetralnych od dowolnego wierzchołka trójkąta).
 
b) Aby skonstruować kwadrat o boku 5 cm należy najpierw skonstruować dwie proste prostopadłe i odmierzyć na nich po 5 cm, następnie skosntruować prostą prostopadłą do jednego z boków, przechodzącą przez jeden z dwóch wcześniej wyznaczonych wierzchołków kwadratu. 
Środek okręgu opisanego na kwadracie to miejsce przecięcia symetralnych boków kwadratu, natomiast środek okręgu wpisanego w kwadrat to miejsce przecięcia dwusiecznych jego kątów. W kwadracie dwusieczne kątów pokrywają się z przekątnymi. 
 
 
 <section class="answer"><h4 class="answer-heading">Odpowiedź:</h4>
Okrąg wpisany i opisany na trójkącie równobocznym mają ten sam środek, analogicznie okrąg wpisany i opisany na kwadracie mają te same środki.</section>

Rozwiązanie 1

Wielokąt foremny to wielokąt, który ma wszystkie kąty wewnętrzne równe i wszystkie boki równej długości. a) Pole trójkąta równobocznego o boku a wyraża się wzorem 4a23<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width='400em' height='1.08em' viewBox='0 0 400000 1080' preserveAspectRatio='xMinYMin slice'><path d='M95,702
c-2.7,0,-7.17,-2.7,-13.5,-8c-5.8,-5.3,-9.5,-10,-9.5,-14
c0,-2,0.3,-3.3,1,-4c1.3,-2.7,23.83,-20.7,67.5,-54
c44.2,-33.3,65.8,-50.3,66.5,-51c1.3,-1.3,3,-2,5,-2c4.7,0,8.7,3.3,12,10
s173,378,173,378c0.7,0,35.3,-71,104,-213c68.7,-142,137.5,-285,206.5,-429
c69,-144,104.5,-217.7,106.5,-221
l0 -0
c5.3,-9.3,12,-14,20,-14
H400000v40H845.2724
s-225.272,467,-225.272,467s-235,486,-235,486c-2.7,4.7,-9,7,-19,7
c-6,0,-10,-1,-12,-3s-194,-422,-194,-422s-65,47,-65,47z
M834 80h400000v40h-400000z'/></svg>​​. a=83<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width='400em' height='1.08em' viewBox='0 0 400000 1080' preserveAspectRatio='xMinYMin slice'><path d='M95,702
c-2.7,0,-7.17,-2.7,-13.5,-8c-5.8,-5.3,-9.5,-10,-9.5,-14
c0,-2,0.3,-3.3,1,-4c1.3,-2.7,23.83,-20.7,67.5,-54
c44.2,-33.3,65.8,-50.3,66.5,-51c1.3,-1.3,3,-2,5,-2c4.7,0,8.7,3.3,12,10
s173,378,173,378c0.7,0,35.3,-71,104,-213c68.7,-142,137.5,-285,206.5,-429
c69,-144,104.5,-217.7,106.5,-221
l0 -0
c5.3,-9.3,12,-14,20,-14
H400000v40H845.2724
s-225.272,467,-225.272,467s-235,486,-235,486c-2.7,4.7,-9,7,-19,7
c-6,0,-10,-1,-12,-3s-194,-422,-194,-422s-65,47,-65,47z
M834 80h400000v40h-400000z'/></svg>​cm

a) Obliczamy miarę kąta α α=360∘:6=60∘ Miarę kąta β

Każdy n-kąt foremny można podzielić na n trójkątów równoramiennych. Kąt wewnętrzny n-kąta foremnego to dwukrotność kąta przy podstawie w trójkącie równoramiennym. Aby obliczyć miarę kąta środkowego wystarczy od 180° odjąć 2 razy miarę kąta przy podstawie trójkąta, ale wiemy, że dwukrotnośc kąta przy podstawie to miara kąta wewnętrznego n-kąta foremnego. Stąd wniosek, że miara kąta środkowego=180° - miara kąta wewnętrznego.
 
a) 180° -144° =36° 
36° *n=360°

Na rysunku widać, że promień koła to połowa długości przekątnej kwadratu.  12πcm=2πr   r=6cm

Wysokość trójkąta równobocznego o boku długości a wyraża się wzorem 2a3<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width='400em' height='1.08em' viewBox='0 0 400000 1080' preserveAspectRatio='xMinYMin slice'><path d='M95,702
c-2.7,0,-7.17,-2.7,-13.5,-8c-5.8,-5.3,-9.5,-10,-9.5,-14
c0,-2,0.3,-3.3,1,-4c1.3,-2.7,23.83,-20.7,67.5,-54
c44.2,-33.3,65.8,-50.3,66.5,-51c1.3,-1.3,3,-2,5,-2c4.7,0,8.7,3.3,12,10
s173,378,173,378c0.7,0,35.3,-71,104,-213c68.7,-142,137.5,-285,206.5,-429
c69,-144,104.5,-217.7,106.5,-221
l0 -0
c5.3,-9.3,12,-14,20,-14
H400000v40H845.2724
s-225.272,467,-225.272,467s-235,486,-235,486c-2.7,4.7,-9,7,-19,7
c-6,0,-10,-1,-12,-3s-194,-422,-194,-422s-65,47,-65,47z
M834 80h400000v40h-400000z'/></svg>​​. r -promień okręgu wpisanego w trójkąt R

Obliczamy długość boku trójkąta równobocznego: 3⋅a=24cm a=24cm:3=8cm Wysokość w trójkącie równobocznym wyraża się wzorem 2a3<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width='400em' height='1.08em' viewBox='0 0 400000 1080' preserveAspectRatio='xMinYMin slice'><path d='M95,702
c-2.7,0,-7.17,-2.7,-13.5,-8c-5.8,-5.3,-9.5,-10,-9.5,-14
c0,-2,0.3,-3.3,1,-4c1.3,-2.7,23.83,-20.7,67.5,-54
c44.2,-33.3,65.8,-50.3,66.5,-51c1.3,-1.3,3,-2,5,-2c4.7,0,8.7,3.3,12,10
s173,378,173,378c0.7,0,35.3,-71,104,-213c68.7,-142,137.5,-285,206.5,-429
c69,-144,104.5,-217.7,106.5,-221
l0 -0
c5.3,-9.3,12,-14,20,-14
H400000v40H845.2724
s-225.272,467,-225.272,467s-235,486,-235,486c-2.7,4.7,-9,7,-19,7
c-6,0,-10,-1,-12,-3s-194,-422,-194,-422s-65,47,-65,47z
M834 80h400000v40h-400000z'/></svg>​​ h=283<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width='400em' height='1.08em' viewBox='0 0 400000 1080' preserveAspectRatio='xMinYMin slice'><path d='M95,702
c-2.7,0,-7.17,-2.7,-13.5,-8c-5.8,-5.3,-9.5,-10,-9.5,-14
c0,-2,0.3,-3.3,1,-4c1.3,-2.7,23.83,-20.7,67.5,-54
c44.2,-33.3,65.8,-50.3,66.5,-51c1.3,-1.3,3,-2,5,-2c4.7,0,8.7,3.3,12,10
s173,378,173,378c0.7,0,35.3,-71,104,-213c68.7,-142,137.5,-285,206.5,-429
c69,-144,104.5,-217.7,106.5,-221
l0 -0
c5.3,-9.3,12,-14,20,-14
H400000v40H845.2724
s-225.272,467,-225.272,467s-235,486,-235,486c-2.7,4.7,-9,7,-19,7
c-6,0,-10,-1,-12,-3s-194,-422,-194,-422s-65,47,-65,47z
M834 80h400000v40h-400000z'/></svg>​​cm=43<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width='400em' height='1.08em' viewBox='0 0 400000 1080' preserveAspectRatio='xMinYMin slice'><path d='M95,702
c-2.7,0,-7.17,-2.7,-13.5,-8c-5.8,-5.3,-9.5,-10,-9.5,-14
c0,-2,0.3,-3.3,1,-4c1.3,-2.7,23.83,-20.7,67.5,-54
c44.2,-33.3,65.8,-50.3,66.5,-51c1.3,-1.3,3,-2,5,-2c4.7,0,8.7,3.3,12,10
s173,378,173,378c0.7,0,35.3,-71,104,-213c68.7,-142,137.5,-285,206.5,-429
c69,-144,104.5,-217.7,106.5,-221
l0 -0
c5.3,-9.3,12,-14,20,-14
H400000v40H845.2724
s-225.272,467,-225.272,467s-235,486,-235,486c-2.7,4.7,-9,7,-19,7
c-6,0,-10,-1,-12,-3s-194,-422,-194,-422s-65,47,-65,47z
M834 80h400000v40h-400000z'/></svg>​cm

Oznaczenia: h - wysokość trójkąta wpisanego w koło H - wysokość trójkąta opisanego na kole a - bok trójkąta wpisanego w koło A - bok trójkąta opisanego na kole Pw​ - pole trójkąta wpisanego w koło Po​ - pole trójkąta opisanego na kole   Promień okręgu opisanego na trójkącie równobocznym jest równy 32​ wysokości tego trójkąta: 4cm=32​h∣⋅3 12cm=2h∣:2

Najwygodniejszy sposób nauki z edukacyjnym Odrabiamy AI

8