III gimnazjum

Śladami przeszłości 3

Okoliczności wybuchu powstania styczniowego
W 1856 roku Rosja poniosła klęskę w wojnie krymskiej (1853-1856), co przyczyniło się do polepszenia sytuacji Polaków w Królestwie Polskim i złagodzenia polityki antypolskiej. Obudziły się wówczas nadzieje Polaków na uzyskanie autonomii. W Warszawie odbywały się liczne manifestacje patriotyczne i obchody świąt narodowych. Rosjanie nieprzychylnie patrzyli na te wydarzenia i często dochodziło do ich krwawego tłumienia oraz represji w stosunku do uczestników. Mianowany w kwietniu 1862 roku Naczelnikiem Rządu Cywilnego Królestwa Polskiego - Aleksander Wielopolski reprezentował politykę ugody z Rosją w zamian za ustępstwa autonomiczne, jego poczynania nie zyskały jednak aprobaty polskiego społeczeństwa. Aby rozbić konspiracyjną organizację "Czerwonych", Wielopolski zarządził w Królestwie Polskim brankę, czyli specjalny pobór do wojska na podstawie imiennych list. Na listach znaleźli się w większości przedstawiciele "Czerwonych", którzy - aby uniknąć długiej służby w wojsku carskim - zadecydowali o wybuchu powstania styczniowego. 22 I 1863 roku powołano Tymczasowy Rząd Narodowy, który wezwał w wynanym "Manifeście" wszystkich Polaków do walki o niepodległość. Jednocześnie ogłoszono uwłaszczenie chłopów za odszkodowaniem dla szlachty, co miało zachęcić chłopów do przyłączenia się do powstania.

Rozwiązanie 1

Naczelnik Rządu Cywilnego Królestwa Polskiego Aleksander Wielopolski prowadził politykę posłuszeństwa i uległości względem Rosji. Był przeciwnikiem antyrosyjskiej konspiracji oraz powstania zbrojnego, które w konsekwencji sam sprowokował organizując pobór

Działalność Romualda Traugutta.
 
Romuald Traugutt już za życia cieszył się sławą odważnego żołnierza oraz utalentowanego wodza, był polskim generałem, ostatnim dyktatorem powstania styczniowego. Początkowo, jako oficer armii rosyjskiej uczestniczył w interwencji na Węgrzech w 1849 roku oraz w wojnie krymskiej

Porównanie przebiegu powstania listopadowego z działaniami powstania styczniowego.
<ul>
<li>Oba powstania skierowane były przeciwko Rosji.</li>
<li>Głównym celem powstańców była walka o niepodległe państwo polskie.</li>
<li>Czynnikiem zachęcającym do wybuchu obu państw była sytuacja wewnętrzna Rosji - przed wybuchem powstania listopadowego poniosła ona klęskę

Stanowisko wobec kwestii chłopskiej w polskich powstaniach narodowych XIX w. 
Powstanie listopadowe (1830/1831 r.)
Władze powstańcze zmarnowały szansę pozyskania chłopów do udziału w zrywie narodowowyzwoleńczym. Nie zrobiły nic, by zachęcić ludność wiejską do walki. Sejm nie zrobił nic, aby pozyskać ich dla sprawy niepodległości. Odłożono projekt oczynszowania,

W XIX wieku ukształtowała się polska kultura narodowa. Walka z gemanizacją i rusyfikacją wzmocniła solidaryzm narodowy. Ważną rolę w tworzeniu toższamości narodowej odgrywała nowa warstwa społeczna - inteligencja. Obok roli sumienia narodu i pokrzepienia serc, pod wpływem pozytywizmu warszawskiego pojawił się obowiązek kształtowania postaw obywatelskich. Pozytywiści uważali, że romantyczne porywy

Polityka zaborców wobec Polaków w drugiej połowie XIX wieku:
<ul>
<li>
Zabór rosyjski - bezpośrednio po upadku powstania styczniowego władze carskie rozpoczęły terror, jakiego dotąd nie znano

Program polityczny PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej) - NURT NIEPODLEGŁOŚCIOWY:
 
<ul>
<li>Najważniejszym celem PPS było wywalczenie niepodległej Polski.

Autonomia w Galicji:
<ul>
<li>Reforma monarchii Habsburgów z 1861 roku wprowadziła w Galicji autonomię i samorząd lokalny w postaci Sejmu Krajowego we Lwowie. Umożliwiło to spolszczenie galicyjskiej administracji i szkolnictwa oraz mianowanie Polaka, Agenora Gołuchowskiego, namiestnikiem Galicji.</li>

Rozwój gospodarczy w trzech zaborach:
Zabór rosyjski 
<ul>
<li>Intensywy rozwój przemysłu miał miejsce w II poł. XIX wieku na terenie Królestwa Polskiego. Sprzyjało temu zniesienie przez władze rosyjskie barier celnych oraz instnienie rozwiniętych ośrodków przemysłowych - warszawskiego, łódzkiego i zagłębiowskiego. </li>
<li>Najlepsze warunki rozwoju uzyskał w tym okresie bawełniany przemysł włókienniczy (Łódź).</li>
<li>W okręgu warszawskim obok zakładów metalurgicznych (Warszawa) i włókienniczych (Żyrardów) pojawiły się również zakłady przemysłu galanteryjnego (obuwniczego).</li>
<li>Okręg zagłębiowski był zdominowany przez przemysł hutniczy oraz górnictwo węgla kamiennego.</li>

Najwygodniejszy sposób nauki z edukacyjnym Odrabiamy AI

7

Śladami przeszłości 3