Omów kolejne etapy wojny trzydziestoletniej.

Przebieg wojny trzydziestoletniej (1618-1648) 

• Okres czesko-palatynacki (1618-1624 r.) 

- W 1618 r. w Pradze wyrzucono przez okna zamku w Hradczanach dwóch namiestników cesarskich (tzw. druga defenestracja praska). Wydarzenie to stało się początkiem narodowego powstania czeskiego. 

- Poparcia Czechom udzieliły niemieckie księstwa protestanckie, Anglia i Niderlandy. 

- Początkowo liczono na porozumienie z cesarzem, jednak gdy po śmierci Macieja Habsburga (1619 r.) na tron wstąpił Ferdynand II - Czesi pozbawili go korony i nowym królem państwa wybrali elektora Palatynatu Reńskiego - Fryderyka V Wittelsbacha (przywódcę Unii Protestanckiej). Z pomocom Czechom przyszli również Węgrzy.

- Wojska Habsburgów odparły atak Węgrów i w 1620 r. przeszły do kontrofensywy - rozbiły czeskie wojska w bitwie pod Białą Górą. Habsburgowie wkroczyli do Niemiec, by pokonać Unię Protestancką.

• Okres duński (1624-1629 r.)

- W 1624 r. do wojny włączyła się Dania. Christian IV stanął po stronie księstw protestanckich. Ponadto obawiał się osłabienia swojego państwa w regionie Morza Bałtyckiego. 

- Rok później (1625 r.) Duńczycy, wspierani finansowo przez Holendrów, zajęli posiadłości Habsburgów w Niemczech. Wojska duńskie i holenderscy najemnicy okazali się jednak za słabi w starciu z armią dowodzoną przez Albrechta von Wallensteina. 

- W 1626 r. wojska protestanckie poniosły klęskę w bitwie pod Dessau. Oddziały Christiana IV zostały rozbite pod Lutter am Barenberge. W 1628 r. Duńczycy zostali pokonani w bitwie pod Wolgast. 

- W 1629 r. władca Danii zawarł z cesarzem pokój w Lubece. Duńczycy musieli obiecać, ze nie będą ingerować w wewnętrzne sprawy Rzeszy.

• Okres szwedzki (1630-1635 r.) 

- Dzięki namowom dyplomacji francuskiej w 1630 r. do wojny przeciwko Habsburgom włączyła się protestancka Szwecja, która pragnęła nabytków terytorialnych nad Bałtykiem. 

- W lipcu 1630 r. armia szwedzka dowodzona przez Gustawa Adolfa wkroczyła na tereny Rzeszy, zajęła Pomorze i dotarła do Saksonii oraz na Śląsk, pokonując wojska carskie. 

- W maju 1631 r. wojska Ligi Katolickiej zajęły i całkowicie zniszczyły Magdeburg. Brutalność wojsk katolickich wywołała oburzenie i sprawiła, ze po stronie protestantów opowiedziało się wiele neutralnych dotąd państw niemieckich. 

- W 1631 wojska carskie zostały rozbite przez armię szwedzko-saską pod Breitenfelden, a rok później pod Lützen (śmierć Gustawa Adolfa). Habsburgowie, mimo wcześniejszych porażek zdołały zmusić Szwecję do podpisania pokoju w Pradze w 1635 r. 

• Okres francuski (1635-1648 r.)

- W 1635 r. do wojny po stronie protestantów przyłączyła się katolicka Francja. Podjęto taką decyzję, aby nie dopuścić do zdobycia decydującej przewagi Habsburgów w Europie. 

- Wojna z udziałem francuskich oddziałów toczyła się głównie w hiszpańskich Niderlandach, we Włoszech i nad Renem. W jej wyniku największe straty poniosły państwa niemieckie. 

- Początkowo Francuzi ponosili porażki, lecz w 1638 r. udało się im pokonać siły cesarsko-bawarskie pod Rheinfelden i przejść do ofensywy.

- W 1643 r. Francuzi pokonali pod Rocroi Hiszpanię, po czym zajęli Bawarię. W tym samym czasie wojska cesarskie poniosły kolejną klęskę. Porażki skłoniły cesarza do podjęcia rokowań pokojowych. Strony konfliktu zasiadły w 1644 r.