W średniowieczu biskupi wraz ze stanowiskami otrzymywali od władców pokaźne majątki, które traktowali jako własność prywatną. Z czasem biskupi pełnili już nie tylko funkcje religijne, ale także państwowe. Duchowni podobnie jak swieccy możnowładcy zakładali rodziny oraz przekazywali urzędy oraz ziemie swym potomkom. Niemoralne życie duchownych oraz łamanie przez nich przepisów prawa kanonicznego doprowadziło w X wieku do upadku znaczenia Kościoła. Papieże utracili zarówno autorytet dostojników kościelnych, jak i dotychczasowe wpływy polityczne. Stali się z czasem całkowicie zależni nie tylko od cesarza, ale także od majętnych włoskich rodów. Postępująca deprawacja kleru budziła coraz większy sprzeciw ówczesnych wiernych. W X wieku głównym ośrodkiem odbudowy religijności i naprawy obyczajów stanu duchownego stało się francuskie opactwo benedyktynów w Cluny. W klasztorze obowiązywały surowe reguły życia zakonnego. Mnisi spędzali czas wyłącznie na ciężkiej pracy oraz modlitwie. Dzięki duchownym, którzy zapoczątkowali przemiany, w kolejnych stuleciach Kościół odzyskał swą świetność, a jego przywódcy zdobyli pozycję równą cesarzowi.