3 szkoły ponadpodstawowej

III liceum

III technikum

Chemia 3. Zakres podstawowy

Ogólne równanie reakcji przyłączania bromu do alkenów można zapisać jako: Cn​H2n​+Br2​→Cn​H2n​Br2​   Widzimy, że jeden mol cząsteczek alkenu przyłącza jeden mol cząsteczek bromu. Masa cząsteczkowa Br2 wynosi 160 u. Liczymy masę cząsteczkową alkenu:

a)  CH≡C−CH2​−CH2​−CH3​   b)  CH3​−C≡C−CH2​−CH3​   c)

Przykładowe izomery: CH2​=CH−CH2​−CH=CH2​

Zaczynamy od zapisania równania reakcji: CaC2​ + 2 H2​O → CH≡CH + Ca(OH)2​   Widzimy, że z jednego mola węgliku wapnia otrzymujemy jeden mol acetylenu. Masa molowa CaC2 wynosi 64 g/mol, zaś jeden mol acetylenu w warunkach normalnych zajmuje objętość 22,4 dm3. Liczymy masę węgliku wapnia potrzebną do otrzymania 10 m3 acetylenu:

Reakcja chlorowania chlorobenzenu:
<img src="https://prod.odrabiamy-assets.pl/uploads/content_image/image/135261/J4B8qUN6WkzAxwLsqvZy4g%3D%3D_4b984c0a250ba2c0f50157028be22e1fbce53aecd432a799e4607d18db8013a8.jpg" alt="" width="464" height="153">
związek A: 1,2-dichlorobenzen
związek B:

Wzór opisanego związku:
<img src="https://prod.odrabiamy-assets.pl/uploads/content_image/image/135264/7B8LARQzjAOU/VjAVyVl9w%3D%3D_da81bc4e46b2d8a9d6286ed986b06e7d48b2fe56498e24540d832e3c289c4459.jpg" alt="" width="120" height="98">

Zapisujemy równanie reakcji: C6​H6​+HNO3​H+<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width='400em' height='0.522em' viewBox='0 0 400000 522' preserveAspectRatio='xMaxYMin slice'><path d='M0 241v40h399891c-47.3 35.3-84 78-110 128
-16.7 32-27.7 63.7-33 95 0 1.3-.2 2.7-.5 4-.3 1.3-.5 2.3-.5 3 0 7.3 6.7 11 20
 11 8 0 13.2-.8 15.5-2.5 2.3-1.7 4.2-5.5 5.5-11.5 2-13.3 5.7-27 11-41 14.7-44.7
 39-84.5 73-119.5s73.7-60.2 119-75.5c6-2 9-5.7 9-11s-3-9-9-11c-45.3-15.3-85
-40.5-119-75.5s-58.3-74.8-73-119.5c-4.7-14-8.3-27.3-11-40-1.3-6.7-3.2-10.8-5.5
-12.5-2.3-1.7-7.5-2.5-15.5-2.5-14 0-21 3.7-21 11 0 2 2 10.3 6 25 20.7 83.3 67
 151.7 139 205zm0 0v40h399900v-40z'/></svg>​C6​H5​NO2​+H2​O   Widzimy, że benzen i nitrobenzen pozostają w reakcji w stosunku molowym 1:1. Masa molowa benzenu to 78 g/mol zaś nitrobenzenu 123 g/mol. Liczymy masę benzenu, który przereagował dając 12,3 g nitrobenzenu:

Przykładowe izomery łańcuchowe o wzorze sumarycznym C6H6: H∣C​≡C−H∣C∣H​​−H∣C∣H​​−C≡H∣C​

Wzór tej chloropochodnej możemy zapisać jako  C6​H6−x​Clx​.  Zawartość procentową chloru liczymy jako stosunek masy x atomów chloru do masy całego związku. Podstawiając masy poszczególnych pierwiastków liczymy wartość indeksu x: %Cl=mC6​H6−x​Clx​​x⋅mC​l​⋅100%

a) propan-1-ol
b) butan-2-ol

Arkusze egzaminacyjne CHEMIA. Po gimnazjum

Chemia 1 Witowski. NOWA EDYCJA 2021. Zbiór zadań wraz z odpowiedziami 2002-2021

Chemia 1 Witowski. NOWA EDYCJA 2022. Zbiór zadań wraz z odpowiedziami 2002-2022

Komentarze