Znajdź rozwiązania dodatkowych zadań domowych

Treść informacji wstępnej:

Na poniższym schemacie przedstawiono przekrój podłużny przez nasiono tytoniu (Nicotiana). Literami A–D oznaczono cztery różne struktury 

Treść zadania:

Która ze struktur oznaczonych na schemacie to bielmo? Wpisz w wyznaczone miejsce odpowiednią literę (A–D).

Oznaczenie bielma: .............

Treść informacji wstępnej:

Bezlist (Buxbaumia) to wyjątkowy rodzaj mchów należący do prątników, występujący m.in. w polskich lasach. Gametofity męskie bezlistu są bardzo drobne – widoczne tylko pod mikroskopem. Gametofity żeńskie mają nierozgałęzioną łodyżkę, nieprzekraczającą 1 mm długości. Listki gametofitu żeńskiego zanikają podczas dojrzewania sporofitu i przekształcają się w nitkowate twory. Sporofit bezlistu osiąga do 2 cm wysokości i jest dobrze widoczny – na czerwonej secie znajduje się duża puszka zarodni, która przynajmniej na początku rozwoju jest zielona.

Na poniższym zdjęciu są widoczne dwa sporofity bezlistu.

Treść zadania:

Uzupełnij poniższe zdania tak, aby w poprawny sposób opisywały przemianę pokoleń mchów. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie. 

Gametofity męskie mchów są (haploidalne / diploidalne) i wytwarzają plemniki zapładniające komórki jajowe, wytworzone w rodni gametofitu żeńskiego. Z zygoty rozwija się sporofit, wytwarzający w zarodni (identyczne / różne) genetycznie zarodniki.

Treść informacji wstępnej:

Bezlist (Buxbaumia) to wyjątkowy rodzaj mchów należący do prątników, występujący m.in. w polskich lasach. Gametofity męskie bezlistu są bardzo drobne – widoczne tylko pod mikroskopem. Gametofity żeńskie mają nierozgałęzioną łodyżkę, nieprzekraczającą 1 mm długości. Listki gametofitu żeńskiego zanikają podczas dojrzewania sporofitu i przekształcają się w nitkowate twory. Sporofit bezlistu osiąga do 2 cm wysokości i jest dobrze widoczny – na czerwonej secie znajduje się duża puszka zarodni, która przynajmniej na początku rozwoju jest zielona.

Na poniższym zdjęciu są widoczne dwa sporofity bezlistu.

Treść zadania:

Określ, czy gametofit bezlistu jest rośliną jednopienną, czy – dwupienną. Odpowiedź uzasadnij.

Treść informacji wstępnej:

Bezlist (Buxbaumia) to wyjątkowy rodzaj mchów należący do prątników, występujący m.in. w polskich lasach. Gametofity męskie bezlistu są bardzo drobne – widoczne tylko pod mikroskopem. Gametofity żeńskie mają nierozgałęzioną łodyżkę, nieprzekraczającą 1 mm długości. Listki gametofitu żeńskiego zanikają podczas dojrzewania sporofitu i przekształcają się w nitkowate twory. Sporofit bezlistu osiąga do 2 cm wysokości i jest dobrze widoczny – na czerwonej secie znajduje się duża puszka zarodni, która przynajmniej na początku rozwoju jest zielona.

Na poniższym zdjęciu są widoczne dwa sporofity bezlistu.

Treść zadania:

Na podstawie przedstawionych informacji wykaż, że dojrzały sporofit bezlistu pozyskuje związki organiczne niezależnie od gametofitu, z którego wyrasta.

Treść informacji wstępnej:

Wiele bakterii to ekstremofile – organizmy żyjące w ekstremalnych warunkach środowiskowych. Skrajne wartości określonych czynników fizycznych i chemicznych są
warunkiem koniecznym do prawidłowego zajścia procesów metabolicznych u ekstremofili.

W zależności od wartości optymalnej temperatury wzrostu wyróżnia się wśród ekstremofili:

• psychrofile – organizmy, które nie rosną w temperaturze powyżej 20 °C, a optymalne warunki do ich rozwoju stwarza temperatura poniżej 15 °C. Psychrofile wykształciły wiele adaptacji do niskich wartości temperatury, wśród których można wyróżnić mechanizmy chroniące przed nadmiernym zmniejszeniem płynności ich błon komórkowych;

• termofile – organizmy, których optymalna temperatura wzrostu wynosi ponad 50 °C. Maksymalna temperatura umożliwiająca życie wynosi 122 °C. Wysoka temperatura powoduje wzrost płynności błony komórkowej oraz destabilizuje strukturę białek i kwasów nukleinowych termofili. Z tego powodu w białkach termofili znajdują się liczne mostki disiarczkowe, a cząsteczki rRNA i tRNA mają wysoką zawartość par zasad GC.

Enzymy wytwarzane przez ekstremofile są wykorzystywane w biotechnologii.

Na podstawie: A. Zabłotni, A. Dziadosz, Ekstremofile – mikroorganizmy z przeszłością i z przyszłością,
„Postępy Mikrobiologii” 52(4), 2013. 

Treść zadania:

Która cecha występuje u bakterii – organizmów prokariotycznych? Zaznacz właściwą odpowiedź spośród podanych. 

A. obecność mitochondriów
B. rybosomy o współczynniku sedymentacji równym 80S
C. chityna jako główny składnik ściany komórkowej
D. translacja cząsteczki mRNA rozpoczynająca się przed zakończeniem jej syntezy

Treść informacji wstępnej:

Wiele bakterii to ekstremofile – organizmy żyjące w ekstremalnych warunkach środowiskowych. Skrajne wartości określonych czynników fizycznych i chemicznych są
warunkiem koniecznym do prawidłowego zajścia procesów metabolicznych u ekstremofili.

W zależności od wartości optymalnej temperatury wzrostu wyróżnia się wśród ekstremofili:

• psychrofile – organizmy, które nie rosną w temperaturze powyżej 20 °C, a optymalne warunki do ich rozwoju stwarza temperatura poniżej 15 °C. Psychrofile wykształciły wiele adaptacji do niskich wartości temperatury, wśród których można wyróżnić mechanizmy chroniące przed nadmiernym zmniejszeniem płynności ich błon komórkowych;

• termofile – organizmy, których optymalna temperatura wzrostu wynosi ponad 50 °C. Maksymalna temperatura umożliwiająca życie wynosi 122 °C. Wysoka temperatura powoduje wzrost płynności błony komórkowej oraz destabilizuje strukturę białek i kwasów nukleinowych termofili. Z tego powodu w białkach termofili znajdują się liczne mostki disiarczkowe, a cząsteczki rRNA i tRNA mają wysoką zawartość par zasad GC.

Enzymy wytwarzane przez ekstremofile są wykorzystywane w biotechnologii.

Na podstawie: A. Zabłotni, A. Dziadosz, Ekstremofile – mikroorganizmy z przeszłością i z przyszłością,
„Postępy Mikrobiologii” 52(4), 2013. 

Treść zadania:

Określ, która grupa organizmów – psychrofile czy termofile – stanowi źródło polimeraz DNA wykorzystywanych do PCR. Odpowiedź uzasadnij.

Treść informacji wstępnej:

Wiele bakterii to ekstremofile – organizmy żyjące w ekstremalnych warunkach środowiskowych. Skrajne wartości określonych czynników fizycznych i chemicznych są
warunkiem koniecznym do prawidłowego zajścia procesów metabolicznych u ekstremofili.

W zależności od wartości optymalnej temperatury wzrostu wyróżnia się wśród ekstremofili:

• psychrofile – organizmy, które nie rosną w temperaturze powyżej 20 °C, a optymalne warunki do ich rozwoju stwarza temperatura poniżej 15 °C. Psychrofile wykształciły wiele adaptacji do niskich wartości temperatury, wśród których można wyróżnić mechanizmy chroniące przed nadmiernym zmniejszeniem płynności ich błon komórkowych;

• termofile – organizmy, których optymalna temperatura wzrostu wynosi ponad 50 °C. Maksymalna temperatura umożliwiająca życie wynosi 122 °C. Wysoka temperatura powoduje wzrost płynności błony komórkowej oraz destabilizuje strukturę białek i kwasów nukleinowych termofili. Z tego powodu w białkach termofili znajdują się liczne mostki disiarczkowe, a cząsteczki rRNA i tRNA mają wysoką zawartość par zasad GC.

Enzymy wytwarzane przez ekstremofile są wykorzystywane w biotechnologii.

Na podstawie: A. Zabłotni, A. Dziadosz, Ekstremofile – mikroorganizmy z przeszłością i z przyszłością,
„Postępy Mikrobiologii” 52(4), 2013. 

Treść zadania:

Wykaż, że stabilność cząsteczek rRNA i tRNA bakterii termofilnych zwiększa się wraz ze wzrostem zawartości w ich cząsteczkach par zasad GC kosztem zawartości par zasad AU.

Treść informacji wstępnej:

Wiele bakterii to ekstremofile – organizmy żyjące w ekstremalnych warunkach środowiskowych. Skrajne wartości określonych czynników fizycznych i chemicznych są
warunkiem koniecznym do prawidłowego zajścia procesów metabolicznych u ekstremofili.

W zależności od wartości optymalnej temperatury wzrostu wyróżnia się wśród ekstremofili:

• psychrofile – organizmy, które nie rosną w temperaturze powyżej 20 °C, a optymalne warunki do ich rozwoju stwarza temperatura poniżej 15 °C. Psychrofile wykształciły wiele adaptacji do niskich wartości temperatury, wśród których można wyróżnić mechanizmy chroniące przed nadmiernym zmniejszeniem płynności ich błon komórkowych;

• termofile – organizmy, których optymalna temperatura wzrostu wynosi ponad 50 °C. Maksymalna temperatura umożliwiająca życie wynosi 122 °C. Wysoka temperatura powoduje wzrost płynności błony komórkowej oraz destabilizuje strukturę białek i kwasów nukleinowych termofili. Z tego powodu w białkach termofili znajdują się liczne mostki disiarczkowe, a cząsteczki rRNA i tRNA mają wysoką zawartość par zasad GC.

Enzymy wytwarzane przez ekstremofile są wykorzystywane w biotechnologii.

Na podstawie: A. Zabłotni, A. Dziadosz, Ekstremofile – mikroorganizmy z przeszłością i z przyszłością,
„Postępy Mikrobiologii” 52(4), 2013. 

Treść zadania:

Podaj nazwę aminokwasu niezbędnego do wytworzenia mostków disiarczkowych, stabilizujących strukturę przestrzenną białek bakterii termofilnych.

Treść informacji wstępnej:

Wiele bakterii to ekstremofile – organizmy żyjące w ekstremalnych warunkach środowiskowych. Skrajne wartości określonych czynników fizycznych i chemicznych są
warunkiem koniecznym do prawidłowego zajścia procesów metabolicznych u ekstremofili.

W zależności od wartości optymalnej temperatury wzrostu wyróżnia się wśród ekstremofili:

• psychrofile – organizmy, które nie rosną w temperaturze powyżej 20 °C, a optymalne warunki do ich rozwoju stwarza temperatura poniżej 15 °C. Psychrofile wykształciły wiele adaptacji do niskich wartości temperatury, wśród których można wyróżnić mechanizmy chroniące przed nadmiernym zmniejszeniem płynności ich błon komórkowych;

• termofile – organizmy, których optymalna temperatura wzrostu wynosi ponad 50 °C. Maksymalna temperatura umożliwiająca życie wynosi 122 °C. Wysoka temperatura powoduje wzrost płynności błony komórkowej oraz destabilizuje strukturę białek i kwasów nukleinowych termofili. Z tego powodu w białkach termofili znajdują się liczne mostki disiarczkowe, a cząsteczki rRNA i tRNA mają wysoką zawartość par zasad GC.

Enzymy wytwarzane przez ekstremofile są wykorzystywane w biotechnologii.

Na podstawie: A. Zabłotni, A. Dziadosz, Ekstremofile – mikroorganizmy z przeszłością i z przyszłością,
„Postępy Mikrobiologii” 52(4), 2013. 

Treść zadania:

Określ, które z poniższych modyfikacji składu chemicznego lipidów błony komórkowej stanowią adaptację do życia w niskiej temperaturze. Zaznacz T, jeśli modyfikacja jest adaptacją do życia w niskiej temperaturze, albo N – jeśli nią nie jest.

Treść informacji wstępnej:

Potencjał czynnościowy to krótko trwająca depolaryzacja błony neuronu i związana z nią repolaryzacja – powrót do stanu spoczynkowego. Na poniższym wykresie przedstawiono zmiany przewodnictwa jonów Na⁺ i K⁺, towarzyszące fazom depolaryzacji i repolaryzacji potencjału czynnościowego. 

W przebiegu choroby – stwardnienia rozsianego – dochodzi do uszkodzenia osłonek mielinowych neuronów i w konsekwencji do osłabienia przewodzenia impulsu nerwowego. Poprawę przewodnictwa nerwowego można osiągnąć przez wydłużenie czasu trwania potencjału czynnościowego. W tym celu pacjentom podaje się bloker odpowiedniego kanału jonowego, dzięki czemu ogranicza się przewodnictwo jednego z jonów.

Na podstawie: S. Konturek (red.), Atlas fizjologii człowieka Nettera, Wrocław 2005. 

Treść zadania:

Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A albo B oraz odpowiedź 1. albo 2.

Wydłużenie czasu trwania potencjału czynnościowego jest skutkiem podania 

Treść informacji wstępnej:

Bioluminescencja to zdolność żywych komórek do emisji promieniowania w zakresie światła
widzialnego. Występuje u wielu owadów. Przykładowo: duże drapieżne samice tropikalnych
świetlików Photuris lugubris wykształciły umiejętność wabienia swoich ofiar – małych
samców świetlików Photinus palaciosi – poprzez imitację charakterystycznego wzoru
sygnałów świetlnych wysyłanych przez samice Photinus palaciosi.

Bioluminescencja świetlików jest wynikiem reakcji utleniania lucyferyny z udziałem enzymu –
lucyferazy. Aby ta reakcja mogła zajść, niezbędna okazuje się również obecność ATP.
Poniżej przedstawiono równanie reakcji. 

U świetlików ta reakcja zachodzi w wyspecjalizowanych narządach ulokowanych
w segmentach odwłokowych i jest regulowana przez dopływ tlenu do świecących komórek.
Lucyferynę i lucyferazę świetlika wykorzystuje się do wykrywania mikroorganizmów
w różnych próbkach. Takie testy stosuje się w ocenie czystości, np. powierzchni szpitalnych
i okazów muzealnych.

Na podstawie: C. Błaszak (red.), Zoologia. Stawonogi, Warszawa 2013;
K. Pajor i in., Bioluminescencja jako narzędzie w biologii molekularnej,
„Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 71, 2017. 

Treść zadania: 

Podaj nazwę tego narządu układu oddechowego świetlików, który odpowiada
za doprowadzenie tlenu bezpośrednio do komórek ich ciała.

Treść informacji wstępnej:

Bioluminescencja to zdolność żywych komórek do emisji promieniowania w zakresie światła
widzialnego. Występuje u wielu owadów. Przykładowo: duże drapieżne samice tropikalnych
świetlików Photuris lugubris wykształciły umiejętność wabienia swoich ofiar – małych
samców świetlików Photinus palaciosi – poprzez imitację charakterystycznego wzoru
sygnałów świetlnych wysyłanych przez samice Photinus palaciosi.

Bioluminescencja świetlików jest wynikiem reakcji utleniania lucyferyny z udziałem enzymu –
lucyferazy. Aby ta reakcja mogła zajść, niezbędna okazuje się również obecność ATP.
Poniżej przedstawiono równanie reakcji. 

U świetlików ta reakcja zachodzi w wyspecjalizowanych narządach ulokowanych
w segmentach odwłokowych i jest regulowana przez dopływ tlenu do świecących komórek.
Lucyferynę i lucyferazę świetlika wykorzystuje się do wykrywania mikroorganizmów
w różnych próbkach. Takie testy stosuje się w ocenie czystości, np. powierzchni szpitalnych
i okazów muzealnych.

Na podstawie: C. Błaszak (red.), Zoologia. Stawonogi, Warszawa 2013;
K. Pajor i in., Bioluminescencja jako narzędzie w biologii molekularnej,
„Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 71, 2017. 

Treść zadania: 

Uzupełnij poniższe zdania tak, aby w poprawny sposób opisywały wykorzystanie
lucyferyny i lucyferazy. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie.

Testy wykorzystujące lucyferynę i lucyferazę świetlików w wykrywaniu mikroorganizmów
opierają się na założeniu, że (AMP / ATP) jest związkiem chemicznym wytwarzanym
w procesie oddychania komórkowego, którego stężenie (wzrasta / spada) wraz ze wzrostem
liczby mikroorganizmów znajdujących się w danej próbce. O wykryciu bakterii świadczy
(ustanie / wystąpienie) bioluminescencji.

Treść informacji wstępnej:

Bioluminescencja to zdolność żywych komórek do emisji promieniowania w zakresie światła
widzialnego. Występuje u wielu owadów. Przykładowo: duże drapieżne samice tropikalnych
świetlików Photuris lugubris wykształciły umiejętność wabienia swoich ofiar – małych
samców świetlików Photinus palaciosi – poprzez imitację charakterystycznego wzoru
sygnałów świetlnych wysyłanych przez samice Photinus palaciosi.

Bioluminescencja świetlików jest wynikiem reakcji utleniania lucyferyny z udziałem enzymu –
lucyferazy. Aby ta reakcja mogła zajść, niezbędna okazuje się również obecność ATP.
Poniżej przedstawiono równanie reakcji. 

U świetlików ta reakcja zachodzi w wyspecjalizowanych narządach ulokowanych
w segmentach odwłokowych i jest regulowana przez dopływ tlenu do świecących komórek.
Lucyferynę i lucyferazę świetlika wykorzystuje się do wykrywania mikroorganizmów
w różnych próbkach. Takie testy stosuje się w ocenie czystości, np. powierzchni szpitalnych
i okazów muzealnych.

Na podstawie: C. Błaszak (red.), Zoologia. Stawonogi, Warszawa 2013;
K. Pajor i in., Bioluminescencja jako narzędzie w biologii molekularnej,
„Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 71, 2017. 

Treść zadania: 

Przedstaw korzyść, jaką odnoszą samice świetlików Photuris lugubris dzięki
umiejętności wabienia swoich ofiar.

Treść informacji wstępnej:

Do komórek zainfekowanych przez retrowirusy, których materiał genetyczny stanowi
jednoniciowy RNA, jest wprowadzany enzym – odwrotna transkryptaza.

Na poniższym schemacie przedstawiono model strukturalny odwrotnej transkryptazy
ludzkiego wirusa niedoboru odporności (HIV) z krótkim fragmentem kompleksu RNA-DNA.
Odwrotna transkryptaza HIV składa się z dwóch podjednostek: p66 i p51, oznaczonych na
schemacie – odpowiednio – kolorem czerwonym i pomarańczowym. Podjednostka p66
zawiera obszary wykazujące dwie różne aktywności wobec kwasów nukleinowych:
polimerazy oraz rybonukleazy. 

Treść zadania: 

Uzupełnij tabelę – wpisz w puste komórki właściwe informacje.

Treść informacji wstępnej:

W skład organizmów wchodzą różne wielkocząsteczkowe związki organiczne, które są
polimerami, składającymi się z monomerów.

Treść zadania:

Do każdej z poniższych struktur białkowych przyporządkuj właściwy opis wybrany
spośród A–D. Wpisz litery w wyznaczone miejsca.

Struktura I-rzędowa: ................

Struktura II-rzędowa: ...............

Struktura III-rzędowa: ..............

A. Jest to struktura stabilizowana oddziaływaniami między resztami aminokwasowymi osobnych łańcuchów polipeptydowych.
B. Jest to część łańcucha polipeptydowego zwinięta w regularną strukturę stabilizowaną wyłącznie wiązaniami wodorowymi.
C. Jest to przestrzenne ułożenie pojedynczego łańcucha polipeptydowego stabilizowane oddziaływaniami niekowalencyjnymi i kowalencyjnymi.
D. Jest to kolejność reszt aminokwasowych w łańcuchu polipeptydowym.

Treść informacji wstępnej:

W skład organizmów wchodzą różne wielkocząsteczkowe związki organiczne, które są
polimerami, składającymi się z monomerów.

Treść zadania:

Uzupełnij tabelę – wpisz w puste komórki właściwe informacje.

Przyczyny albinizmu.

Przyporządkuj naczyniom krwionośnym (1 i 2) odpowiednie cechy (A-H).

1. Naczynia włosowate, 2. Tętnice A. Ściany naczyń zbudowane z trzech warstw.  B. Niskie ciśnienie krwi przepływającej przez naczynia. C. Wysokie ciśnienie krwi przepływającej przez naczynia. D. Gruba warstwa mięśniowa w ścianach naczyń. E. Cienkie ściany naczyń zbudowane tylko z nabłonka. F. Cienka warstwa mięśniowa w ścianach naczyń G. Ściany naczyń zbudowane z jednej warstwy. H. Brak zastawek.

Wyjaśnij, jakie znaczenie dla efektywności pracy komórki ma występowanie polirybosomów.

Wyjaśnij, dlaczego podczas kiełkowania organem, który jako pierwszy wyrasta z nasienia, jest korzeń.

Niecierpek drobnokwiatowy to gatunek inwazyjny, pokrywający dna lasów w Polsce. Opisz, na czym polega jego udział w konkurencji międzygatunkowej.

Czy efekt wąskiego gardła jest zgodny z regułami prawa Hardy'ego-Weinberga?

Wymień trzy cechy liści sosny, które są przystosowaniem do przetrwania suszy.

Dlaczego konsumenci III rzędu kumulują największą ilość zanieczyszczeń spośród poziomów troficznych ?

Osteoporoza to choroba objawiająca się demineralizacją kości powodującą ich łamliwość. W procesach przebudowy kości uczestniczą dwa rodzaje komórek: osteoblasty (komórki kościotwórcze) i osteoklasty (komórki kościogubne). Do osteoporozy dochodzi wtedy, gdy jedne z tych komórek są bardziej aktywne niż drugie. Na podstawie tekstu podaj nazwę rodzaju komórek, których zwiększona aktywność w organizmie może doprowadzić do osteoporozy. Wymień jeden czynnik, który może zwiększać ryzyko zachorowania na osteoporozę.

Określ warunki, w jakich zachodzi dryf genetyczny.

Białka znajdujące się w błonie mają wpływ na jej aktywność. Najwięcej białek błonowych jest w błonach przekształcających energię - w wewnętrznej błonie mitochondrium i w tylakoidach chloroplastów. W działającej jak izolator mielinie, otaczającej włókna nerwowe, białek jest niewiele, zaś lipidy są dobrane według właściwości izolacyjnych. Na podstawie tekstu określ, jaka jest zależność między liczbą białek w błonie a aktywnością komórki.

Wyjaśnij, skąd skrzyp polny czerpie związki odżywcze do swojego rozwoju bardzo wczesną wiosną.

Gen kodujący rodopsynę odpowiedzialną za odróżnianie barw czerwonej i zielonej jest zlokalizowany w chromosomie X. Jego recesywny allel powoduje daltonizm. W populacji ludzkiej aż 8% mężczyzn jest daltonistami i tylko ok. 0,6% kobiet ma tę chorobę. Podaj przyczynę tej różnicy.

Jaka jest ilość DNA (w jednostkach umownych) pod koniec mitozy w porównaniu z początkiem cyklu komórkowego (fazą G₁)?