Znajdź rozwiązania dodatkowych zadań domowych

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 9

Treść zadania 9:

Przeprowadzono doświadczenie, w którym do probówki z wodnym roztworem soli pewnego metalu M (zdjęcie 1.), wprowadzono wodny roztwór wodorotlenku potasu o niewielkim stężeniu (etap I) i stwierdzono, że wytrącony osad nie roztwarza się w nadmiarze odczynnika (zdjęcie 2.). Do otrzymanej mieszaniny wkroplono stężony wodny roztwór amoniaku (etap II). W wyniku reakcji powstały jony o wzorze [M(NH₃)₄]²⁺. Wygląd zawartości probówki po zakończeniu doświadczenia przedstawiono na zdjęciu 3. 

Spośród soli, których wzory wymieniono poniżej, zaznacz tę, której roztwór mógł znajdować się w probówce na początku doświadczenia.

AgNO₃      CrCl₃      CuSO₄      FeCl₃      MnSO₄

Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która zaszła w etapie I opisanego 
doświadczenia.

…………………………………………………………………………………………………………… 

Napisz w formie jonowej równanie reakcji, która zaszła w etapie II opisanego 
doświadczenia.

……………………………………………………………………………………………………………

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 8

Treść zadania 8:

Zbadano, jak w warunkach izotermicznych (𝑇 = const) stężenia reagentów X i Y wpływają na szybkość reakcji chemicznej: 

Ogólne równanie kinetyczne opisanej reakcji ma postać: 

Ustalono, że: 
• stężenie reagenta X nie ma wpływu na szybkość reakcji  
• szybkość reakcji zależy od stężenia reagenta Y w sposób przedstawiony na wykresie. 

Uzupełnij zdania. Zaznacz jedną odpowiedź spośród podanych w każdym nawiasie.

Dla opisanej reakcji wartość liczbowa wykładnika 𝒂 w równaniu kinetycznym jest równa ( 0 / 1 / 2), natomiast wykładnika 𝒃 jest równa (1 / 2 / 3). Jeżeli w warunkach izotermicznych pojemność reaktora, w którym jest prowadzona reakcja, zostanie zwiększona, to szybkość reakcji (wzrośnie / zmaleje / nie ulegnie zmianie).

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 7.2

Informacja do zadania 7:

Chlorek fosforu(V) o wzorze PCl₅ ulega rozkładowi zgodnie z równaniem: 

Treść zadania 7.2:

Na poniższym wykresie przedstawiono zmianę stężenia molowego chlorku fosforu(V) PCl₅ w trakcie – opisanej w informacji wstępnej – reakcji prowadzonej w temperaturze 260 °C.

Tę reakcję przeprowadzono ponownie w tym samym reaktorze. Zmieniono jedynie temperaturę, w której znajdował się układ – wynosiła ona 400 °C.  

Poniżej zestawiono wykresy przedstawiające zależność stężenia PCl₅ od czasu. Osie na wszystkich wykresach są wyskalowane tak samo.  

Rozstrzygnij, na którym z poniższych wykresów (1.–4.) niebieska linia przedstawia zmianę stężenia molowego chlorku fosforu(V) PCl₅ w trakcie reakcji prowadzonej w wyższej temperaturze. Odpowiedź uzasadnij – zapisz dwa różne argumenty.  

Rozstrzygnięcie: ..............................

Argumenty:

1. ..................................

...................... 

2. ..................................

......................

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 7.1

Informacja do zadania 7:

Chlorek fosforu(V) o wzorze PCl₅ ulega rozkładowi zgodnie z równaniem: 

Treść zadania 7.1:

Do cylindrycznego reaktora z ruchomym tłokiem wprowadzono 25,0 g stałego chlorku fosforu(V) i wypompowano całe powietrze. Zawartość reaktora ogrzano do temperatury 260 ℃, co początkowo spowodowało sublimację całego chlorku fosforu(V), a w dalszej kolejności jego rozkład termiczny. W układzie utrzymywano stałe ciśnienie równe 1013 hPa, natomiast zmianie ulegała objętość mieszaniny gazów w reaktorze. W chwili 𝑡 w układzie ustaliła się równowaga. Gęstość równowagowej mieszaniny gazów w reaktorze wynosiła d =2,63 g∙dm⁻³.

^{Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.} 

Oblicz wartość stężeniowej stałej równowagi reakcji dysocjacji termicznej chlorku fosforu(V) w temperaturze 260 ℃. Przyjmij: R = 83,14 hPa ⋅ dm³ ⋅ mol^-1 ⋅ K^-1,

Obliczenia:

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 6.2

Informacja do zadania 6:

Dwa pierwiastki umownie oznaczone symbolami E i X tworzą jony proste o wzorach E²⁺ i X^2–. Oba te jony mają konfigurację neonu. Na poniższym modelu przedstawiono budowę kryształu substancji o wzorze ogólnym EX. 

Treść zadania 6.2:

Rozstrzygnij, czy krystaliczna substancja EX jest przewodnikiem czy izolatorem prądu elektrycznego. Odpowiedź uzasadnij. 

Rozstrzygnięcie: ..................................................................

Uzasadnienie: ......................................................................................................................................................................................

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 6.1

Informacja do zadania 6:

Dwa pierwiastki umownie oznaczone symbolami E i X tworzą jony proste o wzorach E²⁺ i X^2–. Oba te jony mają konfigurację neonu. Na poniższym modelu przedstawiono budowę kryształu substancji o wzorze ogólnym EX. 

Treść zadania 6.1:

Napisz wzór związku, którego model przedstawiono powyżej. Użyj symboli chemicznych pierwiastków.  

Wzór związku: …………………………………………………………… 
 
Wyjaśnij, dlaczego jon E²⁺ ma mniejszy promień niż jon X^2–. W wyjaśnieniu odwołaj się do budowy tych jonów. 
 
Wyjaśnienie: ………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 5.

Treść zadania 5:

Poniżej przedstawiono przebieg przemiany jądrowej, która zachodzi w wyniku bombardowania jąder pewnego izotopu uranu przyśpieszonymi cząstkami 𝛼.

Powstający nuklid X jest nietrwały i ulega rozpadowi β^–, którego produktem jest izotop ameryku ²⁴¹Am.

^{Na podstawie: A. Czerwiński, Energia jądrowa i promieniotwórczość, Warszawa 1998.}

Napisz równanie opisanej przemiany jądrowej, w której powstaje nuklid X. Uzupełnij wszystkie pola w poniższym schemacie. Zastosuj symbole chemiczne pierwiastków.

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 4.

Treść zadania 4:

Reakcja syntezy amoniaku przebiega zgodnie z równaniem:  

W temperaturze T i pod ciśnieniem p do syntezy amoniaku użyto 8,0 dm³ mieszaniny azotu i wodoru, w której objętość azotu stanowiła 25%. Stwierdzono, że w wyniku reakcji otrzymano 5,0 dm³ mieszaniny gazów w stanie równowagi (wszystkie gazy odmierzono w tych samych warunkach).            
 
Oblicz wydajność reakcji syntezy amoniaku w opisanych warunkach. Wynik zapisz w procentach. 

Obliczenia:

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 3.

Treść zadania 3:

Atomy tlenu i atomy fluoru tworzą aniony o konfiguracji tego samego gazu szlachetnego. 
W tabeli przedstawiono modele atomu tlenu i atomu fluoru oraz ich prostych jonów. Dana barwa modelu odnosi się do konkretnego pierwiastka.

^{Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.}

Uzupełnij tabelę. Napisz symbol atomu lub wzór jonu, który odpowiada każdemu z przedstawionych modeli.  

Promień drobiny, pm
Symbol lub wzór

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 2.

Treść zadania 2:

Na poniższym rysunku przedstawiono kontury dwóch orbitali atomowych A i B należących do tej samej podpowłoki elektronowej.  

Uzupełnij zdania dotyczące przedstawionych na rysunku orbitali atomowych A i B.

Najmniejsza wartość głównej liczby kwantowej n, która może opisywać każdy z przedstawionych orbitali, wynosi …………………. .

Orbital A i orbital B różnią się wartością ………………………………. liczby kwantowej oznaczonej symbolem …………………… .

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 1.2

Informacja do zadania 1:

Atomy pierwiastków chemicznych mogą występować w różnych stanach energetycznych.
Stan o najniższej energii nazywa się stanem podstawowym, a stany o wyższych energiach to stany wzbudzone.

Atom X w stanie podstawowym ma elektrony rozmieszczone na trzech powłokach. Poza tym wiadomo, że dwie podpowłoki należące do zewnętrznej powłoki nie mają pustych orbitali, a jedna z nich zawiera dwa niesparowane elektrony.

Treść zadania 1.2:

Uzupełnij poniższą tabelę. Wpisz symbol pierwiastka X, numer okresu i numer grupy w układzie okresowym oraz symbol bloku konfiguracyjnego, do którego należy pierwiastek X. 

Próbny arkusz maturalny CKE z chemii, grudzień 2024, formuła 2023. Zadanie 1.1

Informacja do zadania 1.:

Atomy pierwiastków chemicznych mogą występować w różnych stanach energetycznych. 
Stan o najniższej energii nazywa się stanem podstawowym, a stany o wyższych energiach to stany wzbudzone.

Atom X w stanie podstawowym ma elektrony rozmieszczone na trzech powłokach. Poza tym wiadomo, że dwie podpowłoki należące do zewnętrznej powłoki nie mają pustych orbitali, a jedna z nich zawiera dwa niesparowane elektrony.

Treść zadania 1.1:

W pewnych warunkach atom X w stanie podstawowym pochłonął energię. Nastąpiła zmiana stanu energetycznego tylko jednego elektronu, co spowodowało wzrost liczby niesparowanych elektronów w tym atomie. Przed wzbudzeniem stanu tego elektronu był opisywany wartościami liczb kwantowych n = 3, l = 1, a po wzbudzeniu zmienia się tylko wartość liczby pobocznej (orbitalnej).

Uzupełnij poniższy schemat, tak aby przedstawiał on klatkowy zapis konfiguracji elektronowej atomu X w opisanym stanie wzbudzonym.

O reprezentowaniu Polski w jednej z instytucji Unii Europejskiej

27 marca i 20 maja 2009 r. Trybunał Konstytucyjny [...] rozpoznawał wniosek [...] w sprawie określenia centralnego konstytucyjnego organu państwa, który uprawniony jest do reprezentowania Rzeczypospolitej Polskiej w posiedzeniach [jednej z instytucji UE]. Określenie ([z] Traktatu o Unii Europejskiej) „szefowie państw lub rządów”, którzy uczestniczą w posiedzeniach [...] – odsyła do konstytucji i ustawodawstw krajowych.

trybunal.gov.pl

Zadanie 17.1. 

O reprezentowaniu Polski w jednej z instytucji Unii Europejskiej

27 marca i 20 maja 2009 r. Trybunał Konstytucyjny [...] rozpoznawał wniosek [...] w sprawie określenia centralnego konstytucyjnego organu państwa, który uprawniony jest do reprezentowania Rzeczypospolitej Polskiej w posiedzeniach [jednej z instytucji UE]. Określenie ([z] Traktatu o Unii Europejskiej) „szefowie państw lub rządów”, którzy uczestniczą w posiedzeniach [...] – odsyła do konstytucji i ustawodawstw krajowych.

trybunal.gov.pl

Zadanie 17.2. 

O programie „Partnerstwa dla Pokoju”
Oficjalnie program „Partnerstwo dla Pokoju” prezydent Clinton przedstawił podczas [...] „szczytu” Sojuszu w Brukseli. W ramach PdP zaoferowano krajom, które przystąpią do programu, współpracę wojskową ze strony państw NATO. [...] W myśl przyjętej formuły programu Sojusz mógł służyć wszystkim jego uczestnikom doradztwem i konsultacją
w przypadku zagrożenia ich bezpieczeństwa [...].
W żadnym z dokumentów programowych „Partnerstwa” [...] nie precyzowano ani kryteriów, ani harmonogramu przystępowania do NATO, sugerowano jedynie, że „państwa zaangażowane” w PdP będą miały ułatwiony start w późniejszych staraniach o członkostwo w Sojuszu.

J. Kiwerska, Świat w latach 1989–2009. Wydarzenia – konflikty – procesy, Poznań 2009, s. 59–60.

Artykuł 5. traktatu północnoatlantyckiego

 Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do  indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie, jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania[,] jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego.

Zadanie 18.1.

Rozstrzygnij, czy uczestnictwo państw w programie przedstawionym w tekście oznaczało obowiązywanie wobec nich przytoczonego przepisu traktatu północnoatlantyckiego. Odpowiedź uzasadnij.

O programie „Partnerstwa dla Pokoju”
Oficjalnie program „Partnerstwo dla Pokoju” prezydent Clinton przedstawił podczas [...] „szczytu” Sojuszu w Brukseli. W ramach PdP zaoferowano krajom, które przystąpią do programu, współpracę wojskową ze strony państw NATO. [...] W myśl przyjętej formuły programu Sojusz mógł służyć wszystkim jego uczestnikom doradztwem i konsultacją
w przypadku zagrożenia ich bezpieczeństwa [...].
W żadnym z dokumentów programowych „Partnerstwa” [...] nie precyzowano ani kryteriów, ani harmonogramu przystępowania do NATO, sugerowano jedynie, że „państwa zaangażowane” w PdP będą miały ułatwiony start w późniejszych staraniach o członkostwo w Sojuszu.

J. Kiwerska, Świat w latach 1989–2009. Wydarzenia – konflikty – procesy, Poznań 2009, s. 59–60.

Artykuł 5. traktatu północnoatlantyckiego

 Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do  indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie, jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania[,] jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego.

Zadanie 18.2. 

Do każdego roku wstąpienia państwa (uczestniczącego w programie przedstawionym w tekście) do Organizacji Paktu Północnoatlantyckiego dopisz nazwę tego państwa oraz numer, którym oznaczono je na mapie.

Rok	Nazwa państwa	Numer na mapie
1999
2004
2009

Fragmenty postanowienia Prezydenta RP w sprawie „Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej” obowiązującej w latach 2020–2022

1.9. Zabiegać o rozwój relacji Sojuszu Północnoatlantyckiego z Republiką Finlandii
i Królestwem Szwecji jako najbliższymi partnerami Sojuszu Północnoatlantyckiego,
z uwzględnieniem ich znaczenia dla bezpieczeństwa Polski oraz całego regionu Morza Bałtyckiego.
1.14. Zapobiegać narastaniu podziałów pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej i konstruktywnie angażować się w proces integracji europejskiej, aktywnie uczestnicząc w kształtowaniu polityk unijnych, zgodnie z polskimi interesami.

M.P. 2020, poz. 413.

Zadanie 19.1. 

Fragmenty postanowienia Prezydenta RP w sprawie „Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej” obowiązującej w latach 2020–2022

1.9. Zabiegać o rozwój relacji Sojuszu Północnoatlantyckiego z Republiką Finlandii
i Królestwem Szwecji jako najbliższymi partnerami Sojuszu Północnoatlantyckiego,
z uwzględnieniem ich znaczenia dla bezpieczeństwa Polski oraz całego regionu Morza Bałtyckiego.
1.14. Zapobiegać narastaniu podziałów pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej i konstruktywnie angażować się w proces integracji europejskiej, aktywnie uczestnicząc w kształtowaniu polityk unijnych, zgodnie z polskimi interesami.

M.P. 2020, poz. 413.

Zadanie 19.2. 

Tekst 1. [W]ielu z nas włożyło znaczny wysiłek w próbę przebudowy dotychczasowej formalnej federacji w federację prawdziwą i demokratyczną, w której dobrze czuliby się wszyscy. Te wysiłki nie zakończyły się sukcesem. Historycy z dystansu osądzą, czy były one 

Tekst 1. [W]ielu z nas włożyło znaczny wysiłek w próbę przebudowy dotychczasowej formalnej federacji w federację prawdziwą i demokratyczną, w której dobrze czuliby się wszyscy. Te wysiłki nie zakończyły się sukcesem. Historycy z dystansu osądzą, czy były one 

Przepisy prawne z ustawy obowiązującej w RP

Art. 471. Wybory [...] są powszechne, równe, bezpośrednie [...].
Art. 473. § 1. Za wybranego [...] uważa się tego kandydata, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.
§ 2. Jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał określonej w § 1 liczby ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie. § 3. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy
w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów [...].

Dz.U. 2011, nr 21, poz. 112, z późn. zm. (stan prawny na 17 października 2024 r.).

Fragment artykułu prasowego

7 czerwca odbyło się dokończenie nadzwyczajnej sesji Rady [...]. Jej jedynym tematem było rozpatrzenie wniosku o odwołanie [...] Zarządu [...]. Radni odwołali [z funkcji dotychczasowego szefa organu wykonawczego] i wybrali nowego [...].

„Echo Dnia”, 8.06.2021.

Zadanie 11. 1.

Przepisy prawne z ustawy obowiązującej w RP

Art. 471. Wybory [...] są powszechne, równe, bezpośrednie [...].
Art. 473. § 1. Za wybranego [...] uważa się tego kandydata, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.
§ 2. Jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał określonej w § 1 liczby ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie. § 3. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy
w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów [...].

Dz.U. 2011, nr 21, poz. 112, z późn. zm. (stan prawny na 17 października 2024 r.).

Fragment artykułu prasowego

7 czerwca odbyło się dokończenie nadzwyczajnej sesji Rady [...]. Jej jedynym tematem było rozpatrzenie wniosku o odwołanie [...] Zarządu [...]. Radni odwołali [z funkcji dotychczasowego szefa organu wykonawczego] i wybrali nowego [...].

„Echo Dnia”, 8.06.2021.

Zadanie 11. 2. 

Tekst. O jednym z organów państwa w RFN

W niektórych kwestiach dotyczących krajów związkowych [...] dysponuje wetem absolutnym, co wskazywać ma na to, że [...] jest organem w założeniu mającym właśnie reprezentować kraje związkowe, a przez to ma zbliżać się do modelu federalnej izby drugiej, której podstawowym zadaniem jest ochrona interesów części składowych państwa związkowego.

Systemy polityczne państw Unii Europejskiej, t. II, red. K.A. Wojtaszczyk, M. Poboży, Warszawa 2013, s. 178. Wykres. Podział mandatów w wyniku wyborów powszechnych w RFN w 2021 r.

Zadanie 12.1. 

Zadanie 13.1. 

Zadanie 13.2.