Tekst. Niematerialne dziedzictwo kulturowe oznacza praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności [przekazywane z pokolenia na pokolenie i uznawane za część własnego dziedzictwa, jak również] związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową [...]. Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 r. nakłada na Państwa-Strony obowiązek inwentaryzacji przejawów tego dziedzictwa [...]. Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego ma charakter informacyjny i stanowi realizację tego wymogu [...]. Zadanie: Uzupełnij zdania – podaj pełną polską nazwę organizacji międzynarodowej,
w systemie której funkcjonuje UNESCO (1.), nazwę obszaru działania UNESCO (2.) oraz numer generacji praw człowieka (3.). UNESCO to organizacja wyspecjalizowana (agenda) funkcjonująca w systemie
(1.) .................................................................................................. . Wymienione w nazwie UNESCO trzy obszary działania, to kultura, nauka i (2.) ................................. . Prawo do korzystania z dziedzictwa ludzkości, które realizowane jest m.in. dzięki działaniom UNESCO, należy do praw człowieka (3.) ...................... generacji.

Materiał 1. Uzasadnienie z pisma procesowego (wraz z podpisem)

W dniu 13 sierpnia 2021 roku około godziny 19 dotarłem z kolegami do centrum Bielska Podlaskiego, w którym pracuję. Nie chciałem jeszcze wracać do domu [mój adres zamieszkania: Tykocin 16-080, ul. Długa 10], więc namówiłem kolegów na odwiedzenie jednej z restauracji w mieście. Kiedy weszliśmy do lokalu, podszedł do mnie mój dawny znajomy, również z Tykocina, Jan Jabowicz [adres zamieszkania: Tykocin 16-080,

ul. Podlaska 18 m. 3]. Nie widziałem go od kilku lat, więc się ucieszyłem i podałem mu rękę. Szybko tego pożałowałem, ponieważ Jan Jabowicz zażądał ode mnie pieniędzy na alkohol. Odniosłem wrażenie, że był już pijany. Kiedy odmówiłem, zaczął wykrzykiwać pod moim adresem słowa, które powszechnie uważane są za obelżywe. Oskarżył mnie

o łapówkarstwo, a nawet – o „pranie brudnych pieniędzy”. Zdenerwowałem się, bo jego oskarżenia słyszeli nie tylko moi koledzy, ale również obce mi osoby siedzące w restauracji. Jestem znaną i szanowaną osobą, więc sytuacja wprawiła mnie w niemałą konsternację. Poprosiłem Jana Jabowicza, aby się uciszył i opuścił lokal. Wówczas stał się jeszcze bardziej agresywny. Zaczął mnie popychać, w efekcie czego przewróciłem się. Z powodu doznanych wówczas urazów przebywałem tydzień na zwolnieniu lekarskim. Świadkami całego zdarzenia byli moi koledzy, goście restauracji i obsługa, której udało się po krótkiej szarpaninie zmusić Jana Jabowicza do opuszczenia lokalu.

Marian Maburg

Materiał 2. Przepisy prawne z kodeksów obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej

– z zakresu prawa materialnego
Art. 157. § 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § [...] 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 216. § 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

– z zakresu prawa procesowego
Art. 25. § 1. Sąd okręgowy orzeka w pierwszej instancji w sprawach o następujące przestępstwa:
2) o występki określone w [...] art. 151–154, art. 158 § 3, [...] art. 211a, art. 252 § 3 [...]. Art. 31. § 1. Miejscowo właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego okręgu popełniono przestępstwo.
Art. 59. § 1. Pokrzywdzony może jako oskarżyciel prywatny wnosić i popierać oskarżenie o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego.

Dz.U. 1997, nr 88, poz. 553, z późn. zm.; Dz.U. 1997, nr 89, poz. 555, z późn. zm. (stan prawny na 10 lutego 2024 r.).

Materiał 3. Właściwość terytorialna sądów powszechnych dla adresów podanych powyżej

Sąd Okręgowy w Białymstoku [ul. Marii Skłodowskiej-Curie 1, 15-950 Białystok] obejmuje m.in. obszar właściwości sądów rejonowych w Białymstoku i Bielsku Podlaskim.

Sąd Rejonowy w Białymstoku [ obejmuje obszarem właściwości m.in. gminę Tykocin.
Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim [ul. 3 Maja 7, 17-100 Bielsk Podlaski] obejmuje obszarem właściwości m.in. miasto i gminę Bielsk Podlaski.

uzasadnienie przytoczone w materiale 1. – wszczynającego postępowanie przed sądem powszechnym. Pamiętaj o formalnym charakterze pisma – nie zapomnij określić nazwy, miejsca i daty pisma, danych stron, nazwy sądu i jego wydziału oraz powiąż opisane czyny z przepisami prawnymi przytoczonymi w materiale 2.

Zadanie: Uzupełnij zdanie – podaj nazwę regionu (wybraną spośród A–D) oraz numer (wybrany 0–1 spośród 1–4), którym oznaczono ten region na mapie.

Tekst dotyczy regionu ........................................., oznaczonego na mapie numerem .... .