Źródło 1. Fragment opracowania historycznego
Co więc zostało z powstania? […] Wydaje się, że nawet przeciwnicy tej decyzji są w stanie zaakceptować następujące punkty […], choć nie musi to oczywiście zmienić ich generalnego stosunku do decyzji o godzinie „W”:
– zatrzymanie Sowietów na linii Wisły na prawie pół roku opóźniło marsz Armii Czerwonej w głąb III Rzeszy, dzięki czemu w ręce komunistów wpadła mniejsza część Niemiec, co miało zasadniczo wpływ na stosunek sił Zachodu i Związku Sowieckiego w przyszłej zimnowojennej rozgrywce;
– obłudna gra Stalina uświadomiła Ameryce i Zachodowi prawdziwe oblicze sowieckiego ekspansjonizmu ([…] powstanie stało się jednym z pierwszych katalizatorów zimnej wojny, które doprowadziły do radykalnej zmiany ocen zamiarów Moskwy […]);
– powstanie ocaliło odrębność państw satelickich Europy Środkowo-Wschodniej; według tej koncepcji Stalin zmienił decyzję o wcieleniu Polski do Sowietów jako 17 republiki, jak również innych krajów tej części Europy; […]
– pamięć tragedii powstania miała powstrzymywać Polaków przed rozlewem krwi w 1956 r., a także studzić emocje społeczne podczas innych przełomów; według tej koncepcji Sierpień 1980 i „Solidarność” są owocami refleksji nad tragedią […].
Polski wiek XX, red. K. Persak i P. Machcewicz, t. 2, Warszawa 2010, s. 369–375.  Źródło 2. Fragment opracowania historycznego
Powstanie Warszawskie odegrało […] istotną rolę w kontekście początków zimnej wojny. Gdy ludzie Zachodu w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych oglądali się za siebie, zadając sobie pytanie, kiedy właściwie zaczęły się psuć stosunki ze Związkiem Sowieckim, nieodmiennie wskazywali na rok 1944. Analizując sytuacje, w których Stalin przejawiał wyraźną złą wolę, a ludzie Zachodu mogli byli wykazać więcej rozumu i stanowczości, Powstanie Warszawskie umieszcza się u góry listy. Powstanie jako takie nie wywołało zimnej wojny. Było natomiast istotnym krokiem w jej kierunku. […] Mimo swojej długiej nieobecności w publicznym dyskursie Powstanie Warszawskie wywarło głęboki wpływ na kształtowanie się postaw w powojennej Polsce. […] Pamięć o nim łagodziła plany ostrożnych rezydentów Kremla, którzy nie zapomnieli, jak Polacy potrafią walczyć, i którzy bez tych wspomnień mogliby częściej odczuwać pokusę, aby użyć większej siły. Ułatwiała porozumienie między
Kościołem a państwem, co przez dziesięciolecia pozwalało uniknąć społecznego niepokoju. Dla późniejszych pokoleń stała się źródłem inspiracji, rodząc ideały Solidarności, która wskrzesiła dążenia Armii Krajowej, jednocześnie nigdy nie przywracając do życia jej metod. „Syndrom Powstania – pisał jeden z jego […] uczestników – uchronił Polskę od losu Węgrów w 1956 roku, działał tonizująco w roku 1970 i 1980 i sprawił, że Polska wyzwoliła się bez uciekania się do gwałtu i bez masowych strat”.
N. Davies, Powstanie ’44, Kraków 2004, s. 830–831. Porównaj przedstawione w źródłach 1. i 2. opinie na temat skutków powstania warszawskiego – podaj dwa podobieństwa między tymi opiniami: jedno odnoszące się do skutków międzynarodowych powstania (A), drugie – do jego skutków dla wewnętrznych losów Polski (B).

Odpowiedź nauczyciela

Cezary

Historia