(...)Kipling utrafił bezbłędnie w nastroje społeczeństwa w swoim czasie. W jego powieściach i poematach znajdujemy niewzruszone przekonanie o angielskim posłannictwie w świecie, uwielbienie brytyjskich wartości charakteru (...) wiarę w to, że brytyjskość równa się sprawiedliwości i postępowi. To on, zwracając się do Amerykanów namawiając ich do aneksji Filipin, napisał w słynnym wierszu: ,,Dźwignijcie brzemię białego człowieka!" Co przez to rozumiał? W wierszu jest na to jasna odpowiedź: trzeba wysyłać za morza najlepszych w narodzie, trzeba poświęcać synów na wygnanie, służyć potrzebom zdobytych ludów, tych ,pół diabłów, pół dzieci". Ale nie było w Kiplingu nienawiści rasowej, bo przy takim nastawieniu i sposobie myślenia nie mogło jej być; były za to: ojcowskie współczucie i politowanie,wyrozumiatość, i zniecierpliwienie, i opiekuńczość; było bezbrzeżne poczucie własnej wyższości, przekonanie, że Brytania potrzebna jest światu dla jego własnego dobra. Tak więc budowa imperium traciła swój handlowy i strategiczny charakter, przemieniała się w działalność misyjną, podejmowaną dla celów wyższych; graniczyła z dobroczynnością. ,, Brzemię białego człowieka", ten wielki ciężar przewodzenia barbarzyńskiemu światu w drodze ku lepszej przyszłości, pojęcie które Kipling wymyślił uczynił sławnym, przemieniało codzienny trud, niebezpieczeństwa i niedogodności służby imperialnej w działalność przynoszącą chlubę, godną podziwu (...) Upowszechnienie tego pojęcia uświadamiało Brytyjczykom, że są lepsi i przepojeni altruizmem. Pełniąc służbę (...)nie robią tego dla własnych zysków lecz dla powszechnego dobra. Płacą za to znojem, rozłąką, nostalgią, zdrowiem, a często i życiem (...)Opinia publiczna w Wielkiej Brytanii była o tym wtedy najzupełniej przekonana. W ostatniej dekadzie XIX i na począt- ku XX wieku przeżywała prawdziwą gorączkę imperialistyczną. Nastąpiło wielkie wahnięcie opinii (...) Duża część XIX wieku upłynęła pod znakiem zaciętych dyskusji na temat sensu, potrzeby, zysków i strat tworzenia i utrzymywania imperium. Były chwile, gdy społeczeństwo i elita w Wielkiej Brytanii były bliskie wyrzeczenia się tego wszystkiego, uznania, że posiadania imperium wynika więcej kłopotów niż korzyści, wynikają nieproporcjonalne i nieusprawiedliwione koszty. Istniała wielka i popularna, sprawująca też w dłuższych okresach władzę partia polityczna-liberatowie, którzy byli bliscy takiego właśnie poglądu(...) Ale pod koniec stulecia wiatr odmienił się, przyszedł czas triumfującej tendencji imperialnej, czas wojowniczego nacjonalizmu, czas pochwały ekspansji. Nieprzerwane pasmo triumfów zawróciło Anglikom w głowie
Na podstawie tekstu wyjaśnij znaczenie sformułowania ,,brzemię białego człowieka".
Książki
Q&A
Premium