Określ, czym jest różnorodność genetyczna.

W jelicie grubym człowieka można wyodrębnić ponad 400 różnych szczepów bakteryjnych. Dominują bifidobakterie z powodu
umiejętności trawienia dla nas niestrawnych oligosacharydów (np. cukier mleczny), które zapewniają im pokarm, jednocześnie pobudzając ich wzrost. Głównym produktem fermentacji bifidobakterii jest kwas octowy, który poprzez obniżenie PH treści jelitowej i silne działanie bakteriostatyczne hamuje wzrost
i namnażanie się szczepów patogennych.

Na podstawie tekstu oceń prawdziwość poniższych zdań.

Oligosacharydy zbudowane są z 2 do 10 jednostek monosacharydów, a większość z nich jest trawiona przez enzymy ludzkie.
Przykładem dwucukru, który rozkładają bifidobakterie jest laktoza, złożona z jednej cząsteczki glukozy i jednej cząsteczki galaktozy.
Obecność bifidobakterii ma negatywny wpływ na organizm niemowlęcia, ze względu na produkowanie kwasu octowego w jego jelitach.

Wśród podanych zdań zaznacz dwa, które są prawdziwe,

W ścianach komórkowych roślin występują wielocukry i różnorodne białka.
Wielocukry zawsze występują w postaci rozgałęzionych łańcuchów.
Oligosacharydy nie mają znaczenia dla człowieka, gdyż nie są trawione.
Glikokaliks na powierzchni komórek stanowi jedynie warstwę ochronną.
Dwucukry mogą być składnikiem płynów ustrojowych.

Przyporządkuj podane określenia tak, aby powstała poprawna klasyfikacja protistów ze względu na ich budowę.
Formy jednokomórkowe
Formy wielokomórkowe

formy kokoidalne
pełzaki
komórczaki
plechy nitkowate
plechy tkankowe
wiciowce
plechy plektenchymatyczne

Zaznacz wszystkie elementy budowy komórki występujące u protistów.
nukleoid
wodniczka tętniąca
jądro komórkowe
chloroplasty
plazmid
wodniczka pokarmowa
glioksysomy
mitochondria
aparat Golgiego
glikokaliks
stigma (plamka oczna)

Przedstawicielką Diplomonada jest pasożytnicza giardia (Giardia). Analiza porównawcza sekwencji rybosomowego RNA sugeruje, że gatunki należące do Diplomonada, w tym giardia, mogą być bliżej spokrewnione z prokariontami niż z jakimikolwiek innymi protistami. Interesujące jest również to, że budowa giardii – obecność dwóch haploidalnych jąder – sugeruje, w jaki sposób diploidalne eukarionty mogły wyewoluować z haploidalnych prokariontów. Część biologów przypuszcza, że pierwsze eukarionty miały jedno haploidalne jądro. Większość dzisiejszych eukariontów ma natomiast jedno jądro diploidalne, powstające w określonym stadium cyklu życiowego, kiedy dwa haploidalne jądra ulegają fuzji.

Na podstawie powyższego tekstu wyjaśnij, w jaki sposób z haploidalnych prokariontów wyewoluowały diploidalne eukarionty. Uwzględniając liczbę
i ploidalność jąder każdej z komórek.

Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
Nibynóżki (pseudopodia), rzęski i wici to struktury służące do poruszania się, charakterystyczne wyłącznie dla protistów.
Protisty roślinopodobne mają część liściokształtne, łodygokształtną i korzeniokształtną, które, mimo pełnienia analogicznych funkcji, nie mają budowy podobnej do budowy liści, łodyg i korzeni roślin nasiennych.
Niektóre protisty, takie jak okrzemki i otwornice, są wyposażone w twardy pancerzyk, który można współcześnie odnaleźć w materiale kopalnym.

Wyjaśnij, dlaczego w stromie stwierdzono dużą zawartość tłuszczów i enzymów regulujących syntezę kwasów tłuszczowych.

Określ, jaki warunek, oznaczony na schemacie literą „X", musi zostać spełniony, aby doszło do powstania chloroplastu z proplastydu

Wyjaśnij, jaką role w tworzeniu systemu lamelarnego odgrywa błona wewnętrzna chloroplastu.

Zdecyduj, czy podane w tabeli cechy dotyczą chloroplastu czy mitochondrium,

Zawiera karotenoidy.
Występuje w komórkach roślin i zwierząt.
Uwypuklenia jego błony wewnętrznej tworzą grzebienie.
Odpowiada za wytwarzanie cukrów.
Prowadzi procesy oddychania komórkowego.
Jego wnętrze wypełnia stroma.

Chloroplast
Mitochondrium

Oceń poprawność stwierdzeń dotyczących przystosowania w budowie chloroplastów do pełnionej funkcji.
Chlorofile i karotenoidy związane są z błoną wewnętrzną tylakoidów gran.
Materiał genetyczny w postaci kolistej cząsteczki DNA zawiera wszystkie informacje niezbędne do syntezy białek chloroplastowych.
Enzymy regulujące procesy biochemiczne fotosyntezy obecne są m.in. w stromie.
Błony tylakoidów zwiększają powierzchnię wyłapywania energii świetlnej.

Porównaj przemysł tradycyjny i przemysł zaawansowanych technologii high-tech.

Podaj dane liczbowe dotyczące wody - średnie opady itd

Opisz wady przeprowadzania dializ.

Jakie typy ujścia deltowe czy lejkowate posiadają wymienione rzeki?
Garonna, Lena, Loara, Łeba, Niger, Tamiza, Wołga, Św.Wawrzyńca, Dunaj, Mackenzie.

Wyjaśnij, na czym polega oznaczanie gatunków według klucza dwudzielnego. Podaj przykład takiego oznaczenia.

Wymień grupy na jakie dzielą się lipidy oraz wskaz ich funkcje.

Dobierz daty do określeń długości dnia i nocy:
A) W Nowym Jorku i Johannesburgu dzień jest tak samo długi
B) W Moskwie dzień jest dłuższy niż w Rzymie
C) W Warszawie dzień jest krótszy niż w Kairze
a) 19 lipca
b) 21 marca
c) 5 lutego
d) 23 września

A ....... B ....... C .......

Wymień wpływ człowieka na hydrosferę.

Cechy klimatu Indii (temperatura i opady).

Jakie były okoliczności usunięcia pierwszego seniora z Polski?

Jaka była rola kościoła w integracji ziem polskich?

W którym wieku żył Jan Zamoyski?

Jakie były postanowienia ostatniego sejmu zwołanego w Rzeczypospolitej?

Czy żołnierze, o których mowa w pieśni "Marsz Pierwszej Brygady" mieli wsparcie ze strony innych Polaków?

Podaj przykłady ingerencji sąsiadów w sprawy Rzeczpospolitej w XVIII wieku. 

Wyjaśnij podane skróty, do każdego z nich podaj program i przedstawicieli.

- PPR
- KRN
- GL (AL)
- PKWN

Napisz, jakie znaczenie dla Polski miała konferencja w Locarno.

Podaj przykład industrializacji, dezindustrializacji i reindustrializacji w Polsce (muszą być inne niż w podręczniku - industrializacja po II wojnie światowej, dezindustrializacja po 1989 r. i reindustrializacja w XXI w.). Krótko je opisz.

Wybierz właściwą odpowiedź.

Warstwa o właściwościach ciała plastycznego i temperaturze około 3000 stopni Celsjusza.
A. jądro wewnętrzne
B. płaszcz górny
C. płaszcz dolny

Wyjaśnij w jakim celu Zygmunt August wcielił w 1569 roku województwa ruskie do Korony i podaj jakie konserwację krótko i długoterminowe miała ta decyzja. 

Który z hetmanów, w omawianym okresie (I połowa XVII wieku) zasłużył, Twoim zdaniem, na pamięć, a o którym można byłoby zapomnieć? Odpowiedź uzasadnij.

Które obszary Mieszko I utracił do roku 992, a posiadał je w momencie przyjmowania chrztu?

Dlaczego Turcja była największym wrogiem dla Polski w XVII wieku?

Szpiedzy wysyłani przez króla, w celu szpiegowania satrapów:

• Symmachowie
• Diadochowie
• Oczy i uszy królewskie
• Ci, którzy widzą wszystko
• Metojkowie

Wyjaśnij, dlaczego najbogatsze łowiska występują w akwenach:
A) przybrzeżnych, szelfowych
B) w których mieszają się wody ciepłych i zimnych prądów morskich
C) położonych w strefie wód głębinowych - upwellingu

Europa Południowa - raj turystyczny. Rodzaje turystyki.

Które z poniższych terenów było zdobyczą Dariusza Wielkiego?

• Egipt
• Syria
• Pakistan
• Palestyna
• Fenicja

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i uzupełnij poniższy tekst. Przyporządkuj do każdego zdania właściwe uzupełnienie spośród oznaczonych literami A–C.

26 lutego 1916 roku, w czwartym dniu niemieckiej ofensywy na Verdun, oddziały następcy tronu zdobyły zbudowaną z betonu i kamienia twierdzę [...]. Przez następne półtora roku [fort] miał stanowić centralny punkt bitwy, która nie ma sobie równych pod względem długości i nasilenia walk. [...] Gruzy i podziemne przejścia [...], ostrzeliwane dniem i nocą, podminowywane, wstrząsane bezustannymi eksplozjami, stanowiły scenerię walk wręcz i cmentarzysko dla całych kompanii grzebanych żywcem pod ruinami. [...] Francuzi odbili twierdzę 24 października, Niemcy walczyli o nią do sierpnia 1917 roku, ostatecznie wyzwoliła ją jednak amerykańska ofensywa [...] we wrześniu roku 1918.
Źródło: N. Davies, Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków 2001, s. 962–963

Uzupełnij tekst
Przedstawione wydarzenia rozegrały się w okresie I wojny światowej na froncie 1. ___.W 1916 roku umocnień w rejonie Verdun broniły wojska 2. __. Działania zbrojne prowadzone w rejonie Verdun były typowe dla wojny 3. ____.
1. A. zachodnim B. wschodnim C. południowym
2. A. amerykańskie B. francuskie C. włoskie
3. A. partyzanckiej B. manewrowej C. pozycyjnej

W którym wieku pojawiło się państwo Persów?

• VIII w. p.n.e.
• VII w. p.n.e.
• VI w. p.n.e.
• V w. p.n.e.
• IV w. p.n.e.