a) Zdecyduj, którą z karykatur można przypisać zwolennikom, a którą przeciwnikom teorii Darwina. Swój wybór uzasadnij.
- Karykatura nr. 1 została stworzona przez przeciwników teorii Karola Darwina, natomiast karykatura nr. 2 - przez jego zwolenników.
- Na pierwszej z karykatur angielski biolog został przedstawiony jako człekokształtna małpa. W opinii społeczeństwa małpa postrzegana jest jako zwierzę głupie, pozbawione inteligencji. Przedstawienie Darwina jako małpy, miało na celu ośmieszenie naukowca i podważenie słuszności jego badań.
b) Wyjaśnij, do którego z twierdzeń Darwina odwołuje się autor karykatury 1., a do którego autor karykatury 2.
- Autor karykatury nr. 1 odwołuje się do twierdzenia o wspólnym pochodzeniu ludzi i małp. Autor karykatury nr. 2 przedstawia z kolei etapy ewolucji, którym podlegał człowiek wraz z upływem czasu.
Śladami przeszłości 1 (Zeszyt ćwiczeń)
Największy wspólny dzielnik (NWD) dwóch liczb naturalnych jest to największa liczba naturalna, która jest dzielnikiem każdej z tych liczb.
Przykłady:
-
Największy wspólny dzielnik liczb 6 i 9 to liczba 3.
- Wypiszmy dzielniki liczby 6: 1, 2, 3, 6;
- Wypiszmy dzielniki liczby 9: 1, 3, 9;
- Wśród dzielników wyżej wypisanych szukamy największej liczby, która jest zarówno dzielnikiem 6 i 9. Jest to 3.
-
Największy wspólny dzielnik liczb 12 i 20 to liczba 4.
- Wypiszmy dzielniki liczby 12: 1, 2, 3, 4, 6, 12;
- Wypiszmy dzielniki liczby 20: 1, 2, 4, 5, 10, 20;
- Wśród dzielników wyżej wypisanych szukamy największej liczby, która jest zarówno dzielnikiem 12 i 20. Jest to 4.
Jeżeli ułamek zwykły posiada w mianowniku 10, 100, 1000, … to zamieniamy go na ułamek dziesiętny w następujący sposób: między cyframi liczby znajdującej się w liczniku danego ułamka zwykłego stawiamy przecinek tak, aby po przecinku było tyle cyfr, ile zer w mianowniku. Gdyby zabrakło cyfr przy stawianiu przecinka, to należy dopisać brakującą ilość zer.
Przykłady:
-
$$3/{10}= 0,3$$ ← przepisujemy liczbę 3 z licznika i stawiamy przecinek tak, aby po przecinku była jedna cyfra (bo w mianowniku mamy jedno zero); musimy dopisać 0, ponieważ brakuje nam cyfr przy stawianiu przecinka,
-
$${64}/{100}= 0,64$$ ← przepisujemy liczbę 64 z licznika i stawiamy przecinek tak, aby po przecinku były dwie cyfry (bo w mianowniku mamy dwa zera); musimy dopisać 0, ponieważ brakuje nam cyfr przy stawianiu przecinka,
-
$${482}/{1000} = 0,482$$ ← przepisujemy liczbę 482 z licznika i stawiamy przecinek tak, aby po przecinku były trzy cyfry (bo w mianowniku mamy trzy zera); musimy dopisać 0, ponieważ brakuje nam cyfr przy stawianiu przecinka,
-
$${45}/{10}= 4,5$$ ← przepisujemy liczbę 45 z licznika i stawiamy przecinek tak, aby po przecinku była jedna cyfra (bo w mianowniku mamy jedno zero); w tym przypadku nie ma potrzeby dopisywania zer,
- $${2374}/{100}= 23,74$$ ← przepisujemy liczbę 2374 z licznika i stawiamy przecinek tak, aby po przecinku były dwie cyfry (bo w mianowniku mamy dwa zera); w tym przypadku nie ma potrzeby dopisywania zer.
Uwaga
Istnieją ułamki zwykłe, które możemy rozszerzyć lub skrócić tak, aby otrzymać w mianowniku 10, 100, 1000,... Jednak nie wszystkie ułamki można zamienić na równe im ułamki dziesiętne, to znaczy tak rozszerzyć lub skrócić, aby otrzymać ułamek o mianowniku 10, 100, 1000 itd.
Przykłady ułamków, które dają się rozszerzyć lub skrócić, tak aby otrzymać ułamek dziesiętny:
→ $$1/2= {1•5}/{2•5}=5/{10}= 0,5$$
→ $$3/{20}= {3•5}/{20•5}= {15}/{100}= 0,15$$
→ $${80}/{400}= {80÷4}/{400÷4}={20}/{100}= 2/{10}= 0,2$$
Nie można natomiast zamienić na ułamek dziesiętny ułamka $$1/3$$. Ułamka tego nie można skrócić ani rozszerzyć tak, aby w mianowniku pojawiła się liczba 10, 100, 1000 itd.
