"Legenda o Lechu, Czechu i Rusie"

Legenda o Lechu, Czechu i Rusie opowiada o początkach powstania państwa polskiego. Lech, Czech i Ruś byli braćmi, którzy przed wiekami zasiedlili obszary wielkiej puszczy. Byli szczęśliwi, rządzili roztropnie, lecz z czasem ziemia, którą zasiedlili, nie była w stanie wyżywić coraz liczniejszej ludności. Bracia postanowili wyruszyć na poszukiwanie bardziej żyznych terenów dla siebie i swego ludu. Wędrowali bardzo dzługo, przedzierając się przez nieprzebyte pola, łąki, bagna i lasy. Wreszcie bracia dotarli do wielkiej krainy. Pewnego wieczoru, gdy odpoczywali po całodziennym marszu, usłyszeli trzepot skrzydeł. Okazało się, iż z pobliskiego dębu zerwał się wielki orzeł i zatoczył szerokie koło na tle zachodzącego, czerwonego słońca. To wydarzenie wywarło wielkie znaczenie na Lachu, który w miejscu potężnego dębu zbudował swoją siedzibę, którą od orlego gniazda nazwano - Gnieznem. Lech pozostał w tym grodzie, postanowił również, że znakiem jego rodu będzie odtąd biały orzeł. Dwaj pozostali bracia ruszyli w dalszą drogę - Czech udał się na południe, Rus na wschód, tam założyli własne państwa - Czechy i Ruś.

"Legenda o Piaście i Popielu"

Legenda o Piaście i Popielu mówi o początkach rodu Piastów. Popiel był legendarnym władcą, zamieszkiwał słynny gród w Kruszwicy nad jeziorem Gopło. Władca nie był dobrym panem. Dręczył swoich poddanych, a sam spędzał całe dnie na ucztach i zabawach. Pewnego dnia urządził wielkie przyjęcie, by uczcić postrzyżyny swych dwóch synów. Stoły uginały się od jadła i napojów. Tego samego wieczoru w grodzie pojawili się dwaj tajemniczy wędrowcy, których Popiel rozkazał wygnać z grodu. Pielgrzymi znaleźli schronienie dopiero w chacie ubogiego chłopa Piasta i jego żony Rzepki. Piast również urządzał postrzyżyny swemu synowi. Ubodzy kmiecie poczęstowali wędrowców wszystkim, co mieli w chacie. Ku zaskoczeniu gospodarzy w miarę spożywania posiłku - napojów ani strawy nie ubywało. Przeciwnie, w naczyniach pojawiały się kolejne, nowe smakowite dania. Zdumiony mnogością pożywienia Piast i Rzepka zaprosili do swej chaty także sąsiadów, by uczcić święto jedynaka. Tajemniczy pielgrzymi nadali synowi Piasta imię Siemowit, co oznacza: "dbający o rodzinę". Po latach stał się on wielkim, odważnym i roztropnym mężczyzną. Ze względu na jego zadługi, lud po wygnaniu okrutnego Popiela ustanowił go księciem. Siemowit został pierwszym władcą Polan z rodu Piastów.