5 szkoły podstawowej

Klucz do historii 5

Legenda to opowieść o postaciach i wydarzeniach historycznych, nasycona motywami fantastyki i cudowności. Legendy stanowią ważny element polskiej tradycji kulturowej. 
Przykłady znanych legend:
<ul>
<li>"Legenda o Lechu, Czechu i Rusie"</li>
<li>"Legenda o Popielu i Mysiej Wieży"</li> 
<li>"Legenda o Smoku ze Smoczej Jamy"</li>
<li>"Legenda o Czarodziejskim Młynku z Wieliczki"</li>
<li>"Legenda o Warsie i Sawie"</li>
<li>"Legenda o Bazyliszku"</li>
<li>"Legenda o Złotej Kaczce"</li>
</ul>

Rozwiązanie 1

"Legenda o Lechu, Czechu i Rusie" 
Legenda o Lechu, Czechu i Rusie opowiada o początkach powstania państwa polskiego. Lech, Czech i Ruś byli braćmi, którzy przed wiekami zasiedlili obszary wielkiej puszczy. Byli szczęśliwi, rządzili roztropnie, lecz z czasem ziemia, którą zasiedlili, nie była w stanie wyżywić coraz liczniejszej ludności. Bracia postanowili wyruszyć na poszukiwanie bardziej żyznych terenów dla siebie i swego ludu. Wędrowali bardzo dzługo, przedzierając się przez nieprzebyte pola, łąki, bagna i lasy. Wreszcie bracia dotarli do wielkiej krainy. Pewnego wieczoru, gdy odpoczywali po całodziennym marszu, usłyszeli trzepot skrzydeł. Okazało się, iż z pobliskiego dębu zerwał się wielki orzeł i zatoczył szerokie koło na tle zachodzącego, czerwonego słońca. To wydarzenie wywarło wielkie znaczenie na Lachu, który w miejscu potężnego dębu zbudował swoją siedzibę, którą od orlego gniazda nazwano - Gnieznem. Lech pozostał w tym grodzie, postanowił również, że znakiem jego rodu będzie odtąd biały orzeł. Dwaj pozostali bracia ruszyli w dalszą drogę - Czech udał się na południe, Rus na wschód, tam założyli własne państwa - Czechy i Ruś.
"Legenda o Piaście i Popielu"
Legenda o Piaście i Popielu mówi o początkach rodu Piastów. Popiel był legendarnym władcą, zamieszkiwał słynny gród w Kruszwicy nad jeziorem Gopło. Władca nie był dobrym panem. Dręczył swoich poddanych, a sam spędzał całe dnie na ucztach i zabawach. Pewnego dnia urządził wielkie przyjęcie, by uczcić postrzyżyny swych dwóch synów. Stoły uginały się od jadła i napojów. Tego samego wieczoru w grodzie pojawili się dwaj tajemniczy wędrowcy, których Popiel rozkazał wygnać z grodu. Pielgrzymi znaleźli schronienie dopiero w chacie ubogiego chłopa Piasta i jego żony Rzepki. Piast również urządzał postrzyżyny swemu synowi. Ubodzy kmiecie poczęstowali wędrowców wszystkim, co mieli w chacie. Ku zaskoczeniu gospodarzy w miarę spożywania posiłku - napojów ani strawy nie ubywało. Przeciwnie, w naczyniach pojawiały się kolejne, nowe smakowite dania. Zdumiony mnogością pożywienia Piast i Rzepka zaprosili do swej chaty także sąsiadów, by uczcić święto jedynaka. Tajemniczy pielgrzymi nadali synowi Piasta imię Siemowit, co oznacza: "dbający o rodzinę". Po latach stał się on wielkim, odważnym i roztropnym mężczyzną. Ze względu na jego zadługi, lud po wygnaniu okrutnego Popiela ustanowił go księciem. Siemowit został pierwszym władcą Polan z rodu Piastów.

"Legenda o Wasie i Sawie" 
Bardzo dawno temu, gdy w Polsce nie było jeszcze miast, wiosek i ulic, a jedynie niewielkie osady, liczne lasy i dzikie zwierzęta, pośrodku tych lasów znajdowała się niewielka chatka. Mieszkał w niej Wars. Był bardzo ubogi, jednak niezwykle pogodny i szczęśliwy. Wars był rybakiem, codziennie o poranku brał sieci i znikał, by łowić ryby. Nigdy nie wracał do domu z pustymi rękoma. Pewnego dnia, gdy ukryty w trzcinach zarzucił sieci, siedząc już dłuższą chwilę i wyczekując ryb, dojrzał piękną postać. Była to syrena. Połowę jej ciała stanowił rybi ogon. Na dźwięk jej pięknego śpiewu Wars oniemiał. Od tego momentu przybywał co wieczór nad jezioro, by słuchać jej cudownego głosu. W końcu odważył się wyznać jej miłość. Okazało się, że syrena, również pałała uczuciem do Warsa. Zgodziwszy się na małżeństwo z rybakiem przyjęła imię Sawa. Po zaślubinach jej ogon zmienił się w ludzkie kończyny, w chatce wyprawiono huczne wesele, młodzi żyli długo i szcęśliwie. Wkrótce wokół ich chaty powstała wielka osada rybacka, którą na pamiątkę pięknej pary nazwano Warszawą. Stanowi ona do dnia dzisiejszego stolicę naszego kraju.