Przyczyny zawarcia unii lubelskiej:

• Trudna sytuacja międzynarodowa, w której znalazły się oba państwa;
• Obawa Litwinów przed konfrontacją z szybko rosnącą potęgą państwa moskiewskiego oraz szwedzkiego;
• Zainteresowanie szlachty litewskiej unią z Koroną - Litwini pragnęli uzyskać przywileje i swobody, którymi cieszyła się polska szlachta;
• Magnateria widziała liczne korzyści wynikające z unii obu państw;
• Dążono do silniejszego zjednoczenia Polski i Litwy;

Skutki zawarcia unii litewskiej: 

• Powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów;
• Ustanowiono wspólne dla Litwy oraz Korony: władcę, sejm, politykę zagraniczną oraz monetę;
• Na mocy zawartego porozumienia po śmierci Zygmunta Augusta każdy nowy monarcha miał być wybierany przez szlachtę z obu krajów;
• Na sejmie walnym zasiadali odtąd także przedstawiciele szlachty litewskiej;